ارتباط مصرف ماری جوآنا با بیماری های روانی و اختلالات مغزی
- شناسه خبر: 33374
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۹ بهمن ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۳۷
- نویسنده: میترا راضی
ماری‌جوآنا یا گل یکی از مواد مخدر رایج است که استفاده از آن در سال‌های اخیر در بسیاری از کشورهای جهان افزایش یافته است. در حالی که برخی مطالعات به فواید احتمالی آن اشاره کرده‌اند، تحقیقات علمی نشان می‌دهند که مصرف ماری‌جوآنا، به ویژه مصرف طولانی‌مدت و در دوزهای بالا، می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر مغز و سلامت روانی فرد داشته باشد. در این مقاله، به بررسی آثار مصرف ماری‌جوآنا بر عملکرد مغزی و ارتباط آن با بیماری‌های حاد روانی پرداخته می‌شود.
تأثیر مصرف ماری جوآنا بر عملکرد مغزی
مصرف ماری‌جوآنا به ویژه در مدت زمان طولانی می‌تواند تغییرات قابل توجهی در ساختار مغز و عملکرد آن ایجاد کند. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف ماری‌جوآنا با کاهش جریان خون و متابولیسم مغزی در حالت استراحت در افراد مصرف‌کننده همراه است. این تغییرات ممکن است حتی پس از یک دوره طولانی از قطع مصرف نیز ادامه یابد و موجب تفاوت‌های قابل توجهی در الگوهای فعالیت مغزی میان مصرف‌کنندگان و افراد غیرمصرف‌کننده شود.
در مطالعات جدید، نشان داده شده که مصرف حاد و مزمن ماری‌جوآنا می‌تواند اثرات منفی بر توانایی‌های شناختی، حافظه کوتاه‌مدت و توجه داشته باشد. این اثرات در مصرف‌کنندگان مزمن اغلب به‌طور موقت برطرف می‌شوند، مگر آنکه مصرف ماری‌جوآنا از دوران نوجوانی آغاز شده باشد، که در این صورت ممکن است به دلیل اثرات نوروتوکسیک آن بر رشد مغز، تأثیرات بلندمدتی بر عملکرد شناختی فرد داشته باشد.
مصرف ماری جوآنا در دوران نوجوانی و اثرات آن بر رشد مغز
دوران نوجوانی یکی از مهم‌ترین مراحل رشد مغز است. در این دوره، مغز هنوز در حال توسعه است و حساسیت بیشتری به تغییرات محیطی و مواد شیمیایی دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف ماری‌جوآنا در این دوران می‌تواند تأثیرات منفی بلندمدتی بر عملکرد مغزی و ضریب هوشی فرد بگذارد. در حالی که هنوز مشخص نیست که آیا مصرف ماری‌جوآنا به طور مستقیم باعث کاهش ضریب هوشی می‌شود یا برعکس، برخی تحقیقات نشان داده‌اند که افرادی که قبل از مصرف ماری‌جوآنا دارای مشکلات شناختی بوده‌اند، احتمال بیشتری برای مصرف مزمن این ماده دارند.
ماده فعال ماری‌جوآنا، یعنی THC، با اتصال به گیرنده‌های خاص مغزی به نام گیرنده‌های کانابینویید نوع 1، عملکرد بخش‌های مغزی مرتبط با یادگیری، حافظه و کنترل حرکات را مختل می‌کند. به‌ویژه در دوران نوجوانی، مصرف مداوم ماری‌جوآنا می‌تواند باعث کاهش حجم مغز در نواحی مرتبط با این وظایف شناختی شود.
کاهش فعالیت مغزی و مشکلات حافظه در مصرف کنندگان ماری جوآنا
مطالعات جدید نشان می‌دهند که مصرف زیاد ماری‌جوآنا با کاهش شدید فعالیت مغزی در نواحی خاصی از مغز مرتبط است. یکی از این مطالعات که بر روی بیش از هزار داوطلب بالغ انجام شد، نشان داد که مصرف‌کنندگان ماری‌جوآنا در مناطقی از مغز که مسئول حافظه و تصمیم‌گیری هستند، فعالیت کمتری دارند. این کاهش فعالیت مغزی به‌ویژه در مواقعی که فرد نیاز به استفاده از حافظه کاری دارد، مشاهده می‌شود.
حافظه کاری یک توانایی شناختی است که به فرد کمک می‌کند تا به‌طور موقت اطلاعات را ذخیره کرده و از آن‌ها در انجام کارهای روزمره استفاده کند. برای مثال، در هنگام یادآوری شماره تلفن یا محاسبه مبلغ خرید، حافظه کاری به کار می‌آید. در افرادی که مصرف‌کننده مزمن ماری‌جوآنا هستند، این توانایی به‌طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، که بر عملکرد روزمره فرد تأثیر می‌گذارد.
تأثیرات طولانی مدت مصرف ماری جوآنا بر مغز
یکی از اثرات بالقوه مصرف ماری‌جوآنا، کاهش فعالیت مغزی در نواحی است که مسئول پردازش احساسات و تصمیم‌گیری هستند. این مناطق به‌ویژه در زمان‌هایی که فرد در حال تعامل اجتماعی یا تصمیم‌گیری است، فعال می‌شوند. مطالعات اخیر نشان داده‌اند که مصرف ماری‌جوآنا در طولانی‌مدت می‌تواند به کاهش فعالیت مغزی در این نواحی منجر شود.
با توجه به اهمیت این نواحی مغزی در تنظیم رفتار اجتماعی و کنترل احساسات، کاهش فعالیت مغزی می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت روان و روابط اجتماعی فرد بگذارد. به همین دلیل، بسیاری از پژوهشگران به دنبال درک بیشتر از نحوه تأثیر ماری‌جوآنا بر مغز و مدت‌زمان اثرات آن هستند.
ارتباط مصرف ماری جوآنا با بیماری های روانی
تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف ماری‌جوآنا، به ویژه در دوزهای بالا و به صورت روزانه، با بروز علائم روان‌پریشی و دیگر اختلالات روانی مرتبط است. یک مطالعه مهم که در سال 2019 در ژورنال روان‌پزشکی لنست منتشر شد، نشان داد که مصرف ماری‌جوآنا، به‌ویژه گونه‌های قوی آن، می‌تواند موجب آغاز علائم روان‌پریشی در مصرف‌کنندگان شود.
دکتر متیو شرمن، یکی از متخصصان روان‌پزشکی، در این زمینه اشاره کرده است که مصرف ماری‌جوآنا می‌تواند در شروع اختلالات روانی نقش مهمی داشته باشد و بر روند درمان این اختلالات تأثیر منفی بگذارد. همچنین، برخی مطالعات نشان داده‌اند که پرهیز از مصرف ماری‌جوآنا قبل از انجام کارهای شناختی می‌تواند بهبود قابل توجهی در عملکرد مغزی فرد ایجاد کند.
نتیجه گیری
مصرف ماری‌جوآنا، به ویژه در طولانی‌مدت و در دوزهای بالا، می‌تواند تأثیرات منفی جدی بر عملکرد مغزی و سلامت روانی فرد داشته باشد. از کاهش فعالیت مغزی گرفته تا مشکلات حافظه و توجه، مصرف ماری‌جوآنا به‌ویژه در دوران نوجوانی می‌تواند به مشکلات بلندمدت در رشد مغز منجر شود. همچنین، ارتباط مصرف ماری‌جوآنا با بیماری‌های روانی نظیر روان‌پریشی و اختلالات خلقی، نشان‌دهنده خطرات جدی این ماده برای سلامت روان است. بنابراین، برای جلوگیری از این مشکلات، ضروری است که افراد نسبت به مصرف این ماده هوشیارانه‌تر عمل کنند و در صورت لزوم به مشاوره‌های پزشکی مراجعه نمایند.
