داروهای ADHD احتمال رفتارهای پرخطر و خودکشی را کاهش می دهند
- شناسه خبر: 34683
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۶ مرداد ۱۴۰۴ ساعت ۰۷:۰۲
- نویسنده: میترا راضی
اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی (ADHD) یکی از رایج‌ترین اختلالات عصبی-رفتاری در کودکان و بزرگسالان است که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر کیفیت زندگی، تحصیل، شغل و روابط اجتماعی افراد داشته باشد. تا پیش از این، تمرکز اصلی درمان بر کنترل علائم کلاسیک مانند بی‌توجهی، بیش‌فعالی و تکانشگری بود، اما پژوهش‌های جدید نشان می‌دهند که داروهای مورد استفاده برای ADHD می‌توانند اثرات مثبت بسیار گسترده‌تری داشته باشند. این داروها نه تنها علائم رفتاری را کنترل می‌کنند، بلکه خطرات جدی مانند رفتارهای پرخطر، خودکشی، سوءمصرف مواد و حوادث رانندگی را نیز کاهش می‌دهند.
فواید گسترده داروهای ADHD
مطالعه‌ای که توسط محققان دانشگاه ساوت‌همپتون بریتانیا و مؤسسه کارولینسکا سوئد انجام شد، نشان می‌دهد که درمان دارویی ADHD می‌تواند تأثیرات پیشگیرانه مهمی داشته باشد. پژوهشگران در این مطالعه بیش از ۱۵۰ هزار فرد بین ۶ تا ۶۴ سال را که به تازگی تشخیص ADHD گرفته بودند، به مدت دو سال دنبال کردند. هدف اصلی تحقیق بررسی اثرات داروهای ADHD بر رفتارهای پرخطر و پیامدهای منفی اجتماعی و فردی بود.
داروی متیل‌فنیدات، که با نام تجاری ریتالین شناخته می‌شود، رایج‌ترین داروی تجویز شده در میان شرکت‌کنندگان بود و تقریباً ۸۸ درصد از کسانی که درمان دارویی را آغاز کرده بودند، این دارو را دریافت کردند. نتایج نشان دادند که شروع درمان دارویی با کاهش قابل توجه در موارد زیر همراه است:
- ۱۷ درصد کاهش در رفتارهای مرتبط با خودکشی: داروهای ADHD می‌توانند تکانشگری و ناپایداری عاطفی را کاهش دهند، که به کاهش افکار و رفتارهای خودآسیب‌رسان کمک می‌کند.
- ۱۵ درصد کاهش در سوءمصرف مواد مخدر یا الکل: با بهبود تمرکز و کنترل تکانشگری، افراد کمتری به مصرف مواد مخدر یا الکل روی می‌آورند.
- ۱۳ درصد کاهش در رفتارهای مجرمانه: درمان دارویی می‌تواند کنترل بهتر روی رفتارها و تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای ایجاد کند و از بروز رفتارهای پرخطر و غیرقانونی پیشگیری کند.
- ۱۲ درصد کاهش در حوادث رانندگی: افزایش تمرکز و کاهش تکانشگری باعث می‌شود افراد با ADHD کمتر در معرض تصادفات رانندگی قرار گیرند.
دلیل اثرگذاری داروهای ADHD بر رفتارهای پرخطر
تأثیر مثبت داروهای ADHD بر رفتارهای پرخطر عمدتاً به توانایی آن‌ها در کاهش تکانشگری و افزایش تمرکز مربوط می‌شود. وقتی افراد بتوانند بهتر بر رفتارها و تصمیم‌های خود کنترل داشته باشند، احتمال بروز حوادث ناخواسته، خودآسیبی یا اقدامات مجرمانه کاهش می‌یابد. محققان معتقدند که داروهای ADHD می‌توانند یک «سپر محافظتی» برای بیماران فراهم کنند که اثرات منفی ناشی از عدم درمان اختلال را کاهش دهد.
همچنین، این داروها می‌توانند به پیشگیری از مشکلات بلندمدت سلامت روان کمک کنند. عدم درمان ADHD می‌تواند منجر به اضطراب، افسردگی، مشکلات اجتماعی و حتی خوددرمانی با مواد مخدر یا الکل شود که پیامدهای جسمی و روانی جدی به دنبال دارد.
چالش ها و اهمیت دسترسی به درمان
با وجود افزایش تشخیص ADHD در بسیاری از کشورها، هنوز دسترسی به تشخیص دقیق و درمان مناسب محدود است. بسیاری از افراد به دلیل عدم آگاهی، کمبود منابع پزشکی یا ترس از برچسب‌گذاری روانی، درمان مناسب دریافت نمی‌کنند. این مسئله می‌تواند منجر به افزایش رفتارهای پرخطر، مشکلات اجتماعی، آسیب‌های جسمی و حتی مشکلات قانونی شود.
تحقیقات اخیر نشان می‌دهند که درمان دارویی نه تنها علائم کلاسیک ADHD را کاهش می‌دهد، بلکه به کاهش پیامدهای اجتماعی و رفتاری منفی نیز کمک می‌کند. این یافته‌ها به پزشکان و خانواده‌ها امکان می‌دهد تا تصمیمات درمانی آگاهانه‌تری اتخاذ کنند و از بروز پیامدهای جدی پیشگیری کنند.
نتیجه گیری
مطالعه منتشر شده در British Medical Journal نشان می‌دهد که داروهای ADHD می‌توانند فواید گسترده‌ای فراتر از کنترل علائم کلاسیک اختلال داشته باشند. کاهش رفتارهای خودآسیب‌رسان، سوءمصرف مواد، اقدامات مجرمانه و حوادث رانندگی نمونه‌هایی از این اثرات مثبت هستند. این یافته‌ها اهمیت تشخیص به موقع و درمان مؤثر ADHD را بیش از پیش برجسته می‌کنند و تأکید دارند که درمان دارویی می‌تواند نقش حیاتی در بهبود کیفیت زندگی و کاهش پیامدهای منفی بلندمدت داشته باشد.
