استروئیدها در شبکه های اجتماعی: محبوبیت بالا و خطرات پنهان
- شناسه خبر: 34967
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۵ شهریور ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۴۹
- نویسنده: میترا راضی
استروئیدهای آنابولیک امروزه در شبکه‌های اجتماعی به شدت تبلیغ می‌شوند و بسیاری از ورزشکاران باشگاهی و علاقه‌مندان به فیتنس تحت تأثیر این محتوا قرار می‌گیرند. این داروها با وعده رشد سریع عضله و افزایش قدرت، توجه میلیون‌ها نفر را جلب کرده‌اند، اما خطرات جدی برای سلامت جسم و روان دارند. در این مقاله، ضمن معرفی انواع استروئید و نحوه اثرگذاری آن‌ها، به خطرات مصرف غیرپزشکی، روش‌های رایج مصرف و پژوهش‌های جدید در این حوزه می‌پردازیم.
محبوبیت استروئید در شبکه های اجتماعی
رشد شبکه‌های اجتماعی باعث شده است مصرف استروئیدها بیش از گذشته آشکار و فراگیر شود. بسیاری از اینفلوئنسرهای فیتنس در اینستاگرام، تیک‌تاک و فیسبوک، مصرف خود را به صورت عمومی اعلام می‌کنند و روش‌های مصرف را به دنبال‌کنندگان خود آموزش می‌دهند.
- مطالعه‌ای جهانی نشان می‌دهد نرخ مصرف استروئید در ورزشکاران باشگاهی بین ۶ تا ۲۹ درصد بسته به کشور متغیر است.
- اینفلوئنسرها با ایجاد حس اعتماد و تجربه شخصی، مخاطبان را ترغیب به استفاده از داروهای آنابولیک می‌کنند.
- برخی از آن‌ها خود را «ترن‌فلونسر» معرفی می‌کنند، یعنی حاضر به استفاده از داروهایی مانند ترنبولون هستند که در شرایط صنعتی برای جلوگیری از تحلیل عضلات حیوانات استفاده می‌شود.
این روند باعث شده بسیاری از کاربران بدون مشورت با پزشک و بر اساس تجربه آنلاین، اقدام به مصرف استروئید کنند.
استروئیدها چه کاری انجام می دهند؟
برای درک خطرات استروئید، ابتدا باید اثرات آن بر بدن را بشناسیم. استروئیدهای آنابولیک مشتقات مصنوعی تستوسترون هستند و روی گیرنده‌های هورمونی که مسئول رشد عضلات و استخوان‌ها هستند، اثر می‌گذارند.
- این داروها سرعت رشد عضله و قدرت فیزیکی را افزایش می‌دهند.
- در درمان بیماری‌های تحلیل عضلانی مانند HIV و برخی اختلالات هورمونی، مقادیر پایین آن‌ها مفید و ایمن هستند.
- استفاده غیرپزشکی اغلب با دوزهای بالا و چرخه‌های بلست و کروز همراه است که خطرات بیشتری ایجاد می‌کند.
استروئیدها همچنین می‌توانند در بلوغ و توسعه ویژگی‌های جنسی مردانه نقش داشته باشند، اما مصرف خارج از کنترل می‌تواند اثرات خطرناکی بر سلامت ایجاد کند.
روش های رایج مصرف غیرپزشکی
کاربران معمولاً استروئیدها را به شکل چرخه‌ای یا ترکیبی مصرف می‌کنند تا اثرات مثبت آن را افزایش داده و عوارض جانبی را کاهش دهند.
- چرخه بلست و کروز: دوزهای بالا برای رشد سریع (بلست) و سپس کاهش مصرف برای استراحت بدن (کروز).
- ترکیب چند دارو: مصرف همزمان چند نوع استروئید یا هورمون برای تقویت اثرات عضله‌سازی.
- Post-cycle therapy (PCT): داروهایی که بعد از پایان دوره برای بازگرداندن تولید طبیعی تستوسترون مصرف می‌شوند و می‌توانند برخی اثرات روانی منفی را کاهش دهند.
با وجود این روش‌ها، شواهد علمی کافی برای تایید ایمنی آن‌ها وجود ندارد و بیشتر اطلاعات بر اساس تجربه مصرف‌کنندگان و توصیه‌های اینفلوئنسرها است.
خطرات جسمی مصرف استروئید
استروئیدهای آنابولیک عوارض جسمی جدی دارند که می‌توانند حتی منجر به مرگ شوند.
- خطرات قلبی-عروقی: افزایش فشار خون، کاهش HDL، افزایش LDL و ضخیم شدن عضله قلب که می‌تواند به کاردیومیوپاتی منجر شود.
- افزایش خطر سکته مغزی و بیماری قلبی: مطالعه‌ای در دانمارک نشان داد مصرف‌کنندگان استروئید سه برابر بیشتر در معرض مرگ بودند.
- آسیب به کبد و کلیه‌ها: برخی داروها می‌توانند عملکرد کبد و کلیه را مختل کنند.
- خطر ابتلا به سرطان: شواهدی محدود وجود دارد که برخی استروئیدها می‌توانند خطر سرطان را افزایش دهند.
مصرف طولانی‌مدت این داروها حتی بعد از قطع مصرف می‌تواند اثرات پایدار بر قلب و عروق باقی بگذارد.
اثرات روانی و اجتماعی
استروئیدها تنها روی جسم تأثیر نمی‌گذارند؛ مصرف آن‌ها پیامدهای روانی و اجتماعی قابل توجهی نیز دارد.
- خشم استروئیدی: پرخاشگری کلامی و رفتاری، مانیا و روان‌پریشی در برخی افراد.
- افسردگی و افکار خودکشی: پس از قطع مصرف، تولید تستوسترون طبیعی کاهش می‌یابد و خطر افسردگی افزایش می‌یابد.
- رفتارهای پرخطر و مجرمانه: برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند مصرف‌کنندگان در معرض رفتارهای خشونت‌آمیز یا خطرناک هستند.
استروئیدها همچنین می‌توانند به ناباروری و کاهش توانایی تولید مثل منجر شوند، که بازگرداندن آن‌ها ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد.
مشکلات کیفیت و ایمنی داروها
نمونه‌های استروئید موجود در بازار غیررسمی اغلب آلوده یا دارای دوز اشتباه هستند.
- بیش از ۲۰ درصد نمونه‌ها حاوی مواد سمی مانند سرب، آرسنیک یا جیوه بوده‌اند.
- بیش از نیمی از نمونه‌ها دوز اشتباه داشتند، یعنی مصرف‌کنندگان ممکن است داروهای بسیار قوی‌تری دریافت کنند.
- برخی داروها مانند ترنبولون بیشترین عوارض روانی و اجتماعی را ایجاد می‌کنند.
این واقعیت نشان می‌دهد مصرف استروئید در فضای مجازی و بدون نظارت پزشکی، ریسک‌های غیرقابل پیش‌بینی دارد.
پژوهش های جدید و رویکرد های کاهش خطر
با توجه به محدودیت داده‌های علمی، پژوهشگران اکنون با مصرف‌کنندگان واقعی وارد تعامل شده‌اند تا داده‌های دقیق‌تر جمع‌آوری کنند و روش‌های ایمن‌تر را شناسایی کنند.
- مطالعات طولی و گروهی در حال بررسی اثرات مصرف در طول زمان هستند.
- پژوهش‌های مشارکتی مشابه کار روی داروهای تفننی و روانگردان‌ها، به کشف خطرات و راهکارهای کاهش آسیب کمک می‌کنند.
- درمان پس از دوره (PCT) می‌تواند خطر افسردگی و افکار خودکشی را کاهش دهد.
این رویکرد غیرقضاوتی به پژوهشگران امکان می‌دهد راهنمایی‌های واقعی و علمی برای مصرف‌کنندگان ارائه کنند و رفتارهای ایمن‌تری در استفاده از استروئید ایجاد شود.
جمع بندی
مصرف استروئید در شبکه‌های اجتماعی به طور فزاینده‌ای تبلیغ می‌شود و بسیاری از کاربران و اینفلوئنسرها مصرف خود را علنی می‌کنند. این داروها رشد سریع عضله و افزایش قدرت را به همراه دارند، اما مصرف غیرپزشکی آن‌ها خطرات جدی جسمی، روانی و اجتماعی دارد. روش‌هایی مانند بلست و کروز یا ترکیب چند دارو ممکن است اثرات منفی را کاهش دهند، اما شواهد علمی کافی برای ایمنی آن‌ها وجود ندارد. تعامل مستقیم پژوهشگران با مصرف‌کنندگان واقعی، جمع‌آوری داده‌های دقیق‌تر و ارائه راهنمایی برای مصرف ایمن، تنها راهی است که می‌تواند مخاطبان را از خطرات جدی این داروها محافظت کند.
