کاهش ۸۰ درصدی سرطان دهانه رحم با واکسن HPV

گزارش های پزشکی طی دو دهه اخیر نشان داده اند که نقش واکسن های مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی یا همان HPV در پیشگیری از سرطان دهانه رحم بسیار چشمگیر است. این نوع سرطان از جمله سرطان های قابل پیشگیری محسوب می شود و وجود واکسن های استاندارد مسیر مقابله با آن را دگرگون کرده است. پژوهش های تازه که بر پایه داده های گسترده انجام شده اند، تصویری دقیق تر و مطمئن تر از اثربخشی این واکسن ترسیم می کنند و بسیاری از نگرانی های غیر علمی را کنار می زنند.

نتیجه مطالعات گسترده درباره واکسن HPV

پیش از آنکه به موارد مهم اشاره شود، لازم است نگاهی گسترده تر به معنای این مطالعات داشته باشیم. زمانی که یک پژوهش، میلیون ها فرد را در بر می گیرد، امکان بررسی الگوها، ارزیابی دقیق خطرات و سنجش واقعی اثربخشی فراهم می شود. داده های جدید نشان می دهند که واکسن HPV نه یک پیشگیری نسبی، بلکه سپری بسیار قدرتمند در برابر سرطان دهانه رحم است. این نتیجه حاصل چندین مطالعه مستقل است که همگی به یک مسیر واحد می رسند: کاهش قابل توجه ریسک سرطان.

• پژوهش های مبتنی بر اطلاعات ۱۳۲ میلیون فرد نشان می دهند که واکسن HPV می تواند خطر سرطان دهانه رحم را تا حدود ۸۰ درصد کاهش دهد.
• این واکسن با جلوگیری از آلودگی به ویروس HPV، مانع ایجاد تغییرات پیش سرطانی در سلول های دهانه رحم می شود.
• سرطان دهانه رحم یکی از سرطان های شایع میان زنان جهان است و واکسیناسیون گسترده می تواند نرخ مرگ و میر ناشی از آن را به صورت چشمگیری کاهش دهد.
• این یافته ها نشان می دهند که ادعاهای غیر علمی درباره خطرناک بودن واکسن، پشتوانه معتبر ندارند.

تاثیر واکسن HPV بر کاهش ریسک سرطان دهانه رحم

پیش از بیان نکات محوری، لازم است بدانیم بخشی از تردیدها درباره واکسن HPV ناشی از شایعات فضای مجازی است. پژوهش های علمی، زمانی ارزشمند محسوب می شوند که با نمونه های بزرگ، شرایط کنترل شده و داده های قابل تحلیل انجام شده باشند. در مطالعات جدید، هم میزان ایمنی و هم نبود ارتباط میان واکسن و عوارض جدی مورد سنجش قرار گرفته است.

• در مطالعه ای که شامل داده های بیش از ۱۵۷ هزار نفر بوده، هیچ ارتباطی میان دریافت واکسن و بروز عوارض جدی مانند مشکلات قلبی یا ناباروری مشاهده نشده است.
• تنها اثر جانبی شناخته شده، درد خفیف و کوتاه مدت در محل تزریق است که کاملاً طبیعی و گذراست.
• دادگاه های آمریکا نیز ادعاهای حقوقی علیه واکسن را رد کرده اند، زیرا مستندات علمی موجود چنین خطراتی را تایید نمی کنند.
• تمرکز مطالعات بر زنان بوده اما نتایج برای مردان نیز اهمیت دارد، زیرا واکسیناسیون گسترده چرخه انتقال ویروس را کاهش می دهد.

چرا واکسیناسیون HPV برای پسران ضروری است؟

در این بخش ابتدا باید اشاره کرد که راهبردهای پیشگیری از بیماری های ویروسی معمولاً بر اساس کاهش چرخه انتقال و افزایش حفاظت جمعی طراحی می شوند. HPV ویروسی محدود به زنان نیست؛ بلکه بر اندام های مختلف بدن در هر دو جنس می تواند تاثیر بگذارد. بنابراین نگاه تک بعدی به این واکسن باعث از دست رفتن بخشی از مزایای واقعی آن می شود.

• واکسینه شدن پسران باعث کاهش انتقال ویروس در سطح جامعه می شود و از زنان نیز محافظت می کند.
• HPV می تواند باعث سرطان های دهان، گلو، مقعد و اندام تناسلی مردان شود. واکسن از این سرطان ها نیز پیشگیری می کند.
• سازمان های معتبر بهداشتی جهان توصیه می کنند برنامه واکسیناسیون باید دختران و پسران را به شکل یکسان پوشش دهد.
• هرچه تعداد افراد واکسینه شده بیشتر باشد، احتمال چرخش ویروس در جمعیت کمتر خواهد بود.

حداکثر اثربخشی واکسن HPV در چه سنی است؟

در این بخش باید به نکته ای مهم اشاره کرد: بهترین زمان برای دریافت واکسن، پیش از قرار گرفتن در معرض ویروس است. این موضوع از نظر ایمنی شناسی نیز منطقی است، زیرا بدن نوجوانان پاسخ قوی تری به واکسن می دهد و آنتی بادی های پایدارتر تولید می کند.

• بر اساس داده های ۲۲۰ پژوهش که شامل اطلاعات ۱۳۲ میلیون نفر بوده، تزریق واکسن پیش از شروع فعالیت جنسی بالاترین سطح ایمنی را ایجاد می کند.
• بهترین سن برای واکسیناسیون دوره نوجوانی، یعنی حدود ۱۱ تا ۱۳ سالگی است.
• تزریق واکسن تا ۱۶ سالگی موثرترین حالت برای کاهش خطر سرطان دهانه رحم است و ریسک را تا حدود ۸۰ درصد کاهش می دهد.
• تزریق در سنین بالاتر (تا ۲۶ سالگی و در برخی موارد تا ۴۵ سالگی) همچنان مفید است، اما اثربخشی آن به اندازه تزریق در سنین پایین نیست.

نتیجه گیری

واکسن HPV یکی از موفق ترین ابزارهای پزشکی برای جلوگیری از سرطان های مرتبط با این ویروس است. تحلیل داده های بسیار گسترده نشان می دهد این واکسن هم ایمن است و هم در کاهش نرخ سرطان دهانه رحم نقش اساسی دارد. با توجه به بار بالای این سرطان در جهان، واکسیناسیون فراگیر دختران و پسران می تواند یکی از موثرترین سرمایه گذاری های سلامت جامعه باشد. ادامه اطلاع رسانی علمی و مقابله با شایعات نیز نقش مهمی در تقویت اعتماد عمومی نسبت به این واکسن خواهد داشت.