آیا مکمل های آهن باعث افزایش وزن می شوند؟
- شناسه خبر: 35505
- تاریخ و زمان ارسال: ۹ آذر ۱۴۰۴ ساعت ۱۱:۵۰
- نویسنده: میترا راضی
مصرف قرص آهن یکی از موضوعاتی است که اغلب در میان عموم مردم با باورهای نادرست همراه است. بسیاری افراد تصور می‌کنند که مصرف مکمل‌های آهن به‌طور مستقیم باعث افزایش وزن می‌شود، اما پژوهش‌های علمی و توصیه‌های کارشناسان نشان می‌دهند که این تصور کاملاً اشتباه است و افزایش وزن معمولاً ناشی از عوامل دیگری است. دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با بررسی شواهد علمی، توضیحاتی جامع درباره نقش آهن در بدن و ارتباط آن با وزن ارائه کرده است.
نقش آهن در بدن و تأثیر آن بر سوخت و ساز
آهن یکی از ریزمغذی‌های حیاتی است که در بسیاری از فرآیندهای بدن نقش دارد. این ماده معدنی برای تولید هموگلوبین، انتقال اکسیژن به بافت‌ها و عملکرد صحیح سیستم ایمنی ضروری است. علاوه بر این، آهن با ریزمغذی‌های دیگری مانند ید، سلنیوم، تیروزین و روی در تعامل است تا هورمون‌های تیروئید به شکل مناسب تولید و فعال شوند. کمبود هر یک از این عناصر می‌تواند باعث اختلال در عملکرد تیروئید شود، که در مواردی علائم کم‌کاری تیروئید از جمله افزایش وزن، خستگی، کاهش انرژی و عدم تحمل ورزش را به همراه دارد.
تحقیقات نشان داده‌اند که آهن در مسیرهای متابولیسمی میتوکندریایی نقش دارد و به تولید انرژی در سلول‌ها کمک می‌کند. این عملکرد به ویژه در کبد و عضلات اسکلتی اهمیت دارد، جایی که آهن می‌تواند سوخت‌وساز و استفاده از انرژی را بهینه کند. در نتیجه، کمبود آهن ممکن است باعث کاهش سوخت‌وساز و افزایش احتمال تجمع چربی و وزن شود.
آیا مصرف مکمل آهن باعث چاقی می شود؟
مطالعات علمی متعدد نشان داده‌اند که مصرف مکمل آهن به خودی خود باعث افزایش وزن نمی‌شود و در بسیاری از موارد می‌تواند به بهبود شاخص‌های بدنی کمک کند. مصرف آهن ممکن است به کاهش دور شکم، وزن بدن و شاخص توده بدنی (BMI) منجر شود، به‌ویژه در افرادی که به دلیل کمبود آهن سوخت‌وساز و فعالیت‌های بدنی آنها مختل شده است.
دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت تأکید می‌کند که اگر فردی پس از مصرف قرص آهن افزایش وزن تجربه می‌کند، این موضوع معمولاً به عوامل دیگری مانند رژیم غذایی پرکالری، کم‌تحرکی یا مشکلات زمینه‌ای مرتبط با تیروئید و متابولیسم بازمی‌گردد. در چنین شرایطی، بررسی رژیم غذایی، افزایش فعالیت بدنی و مشورت با پزشک برای شناسایی علل احتمالی افزایش وزن ضروری است.
توصیه های کاربردی برای مصرف ایمن آهن
برای بهره‌مندی از مزایای مکمل‌های آهن و جلوگیری از مشکلات احتمالی، توصیه می‌شود:
- پیگیری دقیق دوز مصرفی: مکمل آهن باید مطابق دستور پزشک و نیاز واقعی بدن مصرف شود.
- توجه به تغذیه متعادل: مصرف مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز، جگر، حبوبات و سبزیجات برگ سبز در کنار مکمل‌ها می‌تواند جذب آهن را بهبود دهد.
- فعالیت بدنی منظم: ورزش منظم و سبک زندگی فعال به حفظ وزن مناسب و تقویت سوخت‌وساز بدن کمک می‌کند.
- ارزیابی وضعیت تیروئید و سایر ریزمغذی‌ها: در صورت وجود علائم غیرمعمول مانند خستگی شدید، سبکی سر یا افزایش وزن غیرمنتظره، مراجعه به پزشک برای بررسی هورمون‌های تیروئید و سطح سایر ریزمغذی‌ها ضروری است.
جمع بندی
مصرف قرص آهن به‌طور مستقیم باعث افزایش وزن نمی‌شود. بالعکس، کمبود آهن می‌تواند زمینه‌ساز کاهش سوخت‌وساز، اختلال هورمونی و افزایش وزن شود. مکمل‌های آهن با تأمین نیاز بدن، به عملکرد بهتر تیروئید، افزایش انرژی و بهبود سوخت‌وساز کمک می‌کنند. برای حفظ وزن سالم و بهره‌مندی کامل از فواید آهن، رعایت یک رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم و پایش وضعیت سلامت توسط پزشک اهمیت دارد.
