افسردگی و چاقی در کودکان: پیامدهای استفاده زود هنگام از گوشی هوشمند
- شناسه خبر: 35536
- تاریخ و زمان ارسال: ۱۳ آذر ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۰۹
- نویسنده: میترا راضی
استفاده زودهنگام کودکان از گوشیهای هوشمند و تبلتها، اثرات عمیقی بر سلامت روان و جسم آنها دارد. پژوهشهای جدید نشان میدهند که کودکانی که پیش از ۱۲ سالگی گوشی شخصی دریافت میکنند، بیش از سایر همسالان خود در معرض مشکلاتی مانند افسردگی، اضافهوزن و اختلالات خواب قرار میگیرند. این نتایج اهمیت توجه والدین به زمان مناسب معرفی فناوریهای دیجیتال به کودکان را برجسته میکند و زنگ خطری برای خانوادهها محسوب میشود. شناخت پیامدهای استفاده زودهنگام از موبایل میتواند راهکارهایی عملی برای کاهش آسیبها ارائه دهد.
پژوهش های علمی و نمونه های مطالعاتی
مطالعهای که توسط دانشگاههای برکلی و کلمبیا انجام شد، دادههای بیش از ۱۰ هزار کودک را بررسی کرده است. این تحقیق بخشی از «مطالعهی رشد شناختی مغز نوجوانان» بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ بود و بزرگترین تحقیق بلندمدت در زمینه رشد مغز و سلامت کودکان در آمریکا به شمار میرود. پژوهشگران دریافتند که حدود دو سوم کودکان در این مطالعه از گوشی هوشمند استفاده میکردند و میانگین سن دریافت اولین گوشی ۱۱ سال بود. هرچه سن دریافت گوشی پایینتر بود، خطرات جسمی و روانی شامل اضافهوزن، کمبود خواب و علائم افسردگی به طور چشمگیری افزایش مییافت.
ران بازیلی، روانپزشک کودک و نوجوان در بیمارستان کودکان فیلادلفیا و نویسنده اصلی مطالعه، اشاره میکند که گوشیهای هوشمند نباید تنها به چشم ابزار سرگرمی نگاه شوند. او میگوید: «هنگامی که به کودک خود گوشی میدهید، باید اثرات آن بر سلامت جسم و روان او را جدی بگیرید و متناسب با آن محدودیتها و برنامهریزی مناسب اعمال کنید.»
پیامدهای روانی و رفتاری
مطالعات مشابه نیز نشان دادهاند که کودکان زیر ۱۳ سالی که گوشی شخصی دارند، بیشتر در معرض افسردگی، ارزشگذاری پایین برای خود و حتی افکار خودکشی قرار میگیرند. این یافتهها نشان میدهند که اثرات موبایل محدود به استفاده از اپلیکیشنها یا شبکههای اجتماعی نیست و خود دستگاه میتواند عامل خطر مستقلی برای سلامت روان باشد. همچنین پژوهشها حاکی از آن است که دسترسی زودهنگام به گوشی میتواند باعث کاهش تعاملات اجتماعی واقعی و فعالیتهای فیزیکی شود که هر دو نقش مهمی در تقویت سلامت روان دارند.
پیامدهای جسمی: اضافه وزن و اختلالات خواب
یکی دیگر از نگرانیهای جدی استفاده زودهنگام از موبایل، افزایش ریسک چاقی و اختلالات خواب است. کودکان هنگام استفاده طولانی از گوشیهای هوشمند، زمان کمتری برای فعالیت بدنی دارند و این کاهش تحرک منجر به افزایش وزن میشود. علاوه بر این، نور آبی صفحه نمایش میتواند چرخه خواب طبیعی کودکان را مختل کند و کیفیت خواب شبانه آنها را کاهش دهد. این اختلالات خواب نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر توانایی یادگیری و تمرکز در مدرسه نیز تأثیر منفی میگذارند.
توصیه های والدین و مدارس
برای مقابله با این مشکلات، والدین و مدارس میتوانند اقدامات پیشگیرانهای انجام دهند. برخی مدارس برای کاهش آسیبها، استفاده از گوشیهای هوشمند را در کلاسها یا حتی در کل مدرسه محدود کردهاند. والدین نیز میتوانند زمان استفاده از گوشی را محدود کنند، فعالیتهای بدنی منظم برای کودکان فراهم کنند و زمان مشخصی برای استراحت دیجیتال در نظر بگیرند. ران بازیلی تأکید میکند که «نوجوانان باید زمانهایی را به فعالیتهای جسمانی اختصاص دهند، چرا که ورزش منظم نه تنها از چاقی محافظت میکند، بلکه سلامت روان را در طولانیمدت تقویت میکند.»
فعالیت بدنی و تأثیر آن بر کاهش پیامدهای منفی
فعالیت بدنی منظم یکی از موثرترین راهها برای کاهش اثرات منفی گوشیهای هوشمند است. ورزشهایی مانند دویدن، شنا، دوچرخهسواری و حتی پیادهروی سریع، به بهبود سلامت جسم و روان کودکان کمک میکند و اثرات منفی استفاده از موبایل را کاهش میدهد. علاوه بر ورزش، تشویق کودکان به شرکت در فعالیتهای اجتماعی، بازیهای گروهی و تعاملات حضوری نیز میتواند اثرات مثبت مشابهی داشته باشد.
نتیجه گیری
پژوهشهای اخیر نشان میدهند که استفاده زودهنگام از گوشیهای هوشمند در کودکان میتواند پیامدهای جدی برای سلامت روان و جسم آنها داشته باشد. افسردگی، اضافهوزن و اختلالات خواب تنها بخشی از این پیامدها هستند و اهمیت توجه والدین و مدارس را برای مدیریت زمان و نحوه استفاده کودکان از فناوریهای دیجیتال برجسته میکنند.
راهکارهایی مانند محدود کردن زمان استفاده، تشویق به فعالیت بدنی و برنامهریزی ساختاریافته میتواند اثرات منفی موبایل را کاهش دهد و سلامت کلی کودک را حفظ کند. در نهایت، آگاهی و اقدامات پیشگیرانه خانوادهها نقش کلیدی در شکلگیری رشد سالم کودکان در دنیای دیجیتال امروز دارد.
