افزایش استعفا و ترک خدمت پرستاران: چالشی که سلامت کشور را تهدید می‌کند

در نشست اخیر مسئولان نظام پرستاری با اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های پیش روی نظام سلامت کشور یعنی افزایش استعفا و ترک خدمت پرستاران مورد بحث قرار گرفت. در حالی که مهاجرت پرستاران به خارج از کشور نیز نگرانی‌هایی ایجاد کرده است، آمارها نشان می‌دهد که ترک خدمت و استعفای پرستاران در داخل کشور به مراتب بیشتر از مهاجرت است.

بر اساس آمارهای ارائه‌شده، در سال ۱۴۰۰، تعداد ۱۸۷ پرستار با ویزای کاری به خارج از کشور مهاجرت کردند، اما ۴۲۳ نفر از پرستاران شاغل در داخل کشور ترک خدمت و ۲۴۵ نفر نیز استعفا دادند. این تعداد سه برابر بیشتر از میزان مهاجرت در همان سال بوده است.

عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت، با اشاره به افزایش مهاجرت پرستاران در سال ۱۴۰۲ گفت: “تعداد مهاجرت پرستاران به ۵۸۷ نفر رسیده است، اما ۱۵۹۰ نفر ترک خدمت و ۴۵۶ نفر استعفا داده‌اند. بنابراین، نگرانی اصلی ما نه تنها مهاجرت، بلکه ترک خدمت و استعفای پرستاران است.”

وی همچنین به این نکته اشاره کرد که افزایش ظرفیت پذیرش دانشجویان پرستاری نمی‌تواند این مشکل را به‌تنهایی حل کند. او توضیح داد: “در سال گذشته ظرفیت پذیرش پرستاران از ۳ هزار نفر به بیش از ۱۱ هزار نفر افزایش یافت و با احتساب رشته‌های مرتبط مانند اتاق عمل، هوشبری و فوریت‌های پزشکی، تعداد پذیرش به بیش از ۱۵ هزار نفر رسید. با این حال، میزان ترک خدمت و استعفا همچنان بالاست.”

عبادی افزود: “مرخصی‌های استعلاجی و بدون حقوق و همچنین بازنشستگی‌های زودهنگام نیز به این بحران افزوده است. هرچند ممکن است برخی از آمارها همپوشانی داشته باشند، اما این وضعیت نشان‌دهنده بحران جدی در نیروی کار پرستاری است.”

از سوی دیگر، معاون پرستاری وزارت بهداشت به دستاوردهای مثبت هم اشاره کرد. او از اجرای قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در سال ۱۴۰۱ با حمایت مجلس شورای اسلامی یاد کرد و گفت که این قانون پس از ۱۴ سال به‌صورت دائمی درآمد و در بودجه سرانه لحاظ شد، اما همچنان بسته‌های خدمتی پرستاران محدود است.

در دو ماه گذشته نیز وزارت بهداشت با تخصیص ۸ همت و ۳ همت به دانشگاه‌های علوم پزشکی سعی در جبران بخشی از بدهی‌های این مراکز داشت، اما با توجه به بدهی‌های انباشته دانشگاه‌ها، این مبالغ کافی نبوده و تنها بر اساس نیاز توزیع شده است.

عبادی در ادامه اظهار داشت: “ما نیازمند تجمیع قوانین گذشته و پیش‌بینی‌های لازم برای حمایت از گروه حساس پرستاری هستیم. در دو ماه اخیر، اعتراضات پرستاران افزایش یافته است و اگر به این مسائل توجه نشود، نظام سلامت کشور با بحران فلج‌کننده‌ای روبه‌رو خواهد شد.”

در پایان، عبادی به لایحه حمایت از حقوق پرستاران اشاره کرد که به دستور رئیس‌جمهور در دولت سیزدهم آماده شده، اما هنوز به تصویب نرسیده است. او تأکید کرد که حمایت از این پیش‌نویس لایحه می‌تواند به حل بسیاری از مشکلات پرستاران کمک کند، چراکه رفع این چالش‌ها از مسیر قانونی و مدنی میسر خواهد بود.