محققان کشف کرده اند چرا افراد نمیتوانند دوران نوزادی خود را به یاد آورند
- شناسه خبر: 33668
- تاریخ و زمان ارسال: ۴ فروردین ۱۴۰۴ ساعت ۱۲:۰۵
- نویسنده: میترا راضی
دوره نوزادی یکی از بخش‌های حیاتی زندگی هر فرد است که تأثیرات زیادی بر رشد فیزیکی، ذهنی و اجتماعی او می‌گذارد. با این حال، بسیاری از افراد نمیتوانند هیچ خاطره‌ای از دوران نوزادی خود به یاد آورند. این پدیده که به فراموشی دوران نوزادی شناخته می‌شود، برای سال‌ها سوالات زیادی را در ذهن محققان به وجود آورده است. در حالی که بسیاری بر این باور بودند که مغز نوزادان قادر به ساخت خاطرات نیست، تحقیقات جدید نشان داده‌اند که مغز نوزادان خاطرات را ذخیره می‌کند، اما این خاطرات در طول زمان به دلیل تغییرات مغزی ممکن است غیرقابل دسترس شوند. مطالعه‌ای جدید از دانشگاه ییل به بررسی این موضوع پرداخته است و نظریات قدیمی را به چالش کشیده است.
چرا خاطرات دوران نوزادی فراموش میشوند؟
فراموشی دوران نوزادی سوالی است که برای مدت‌ها ذهن دانشمندان را مشغول کرده است. اکثر افراد هیچ‌گونه خاطره‌ای از دوران پیش از سه سالگی خود به یاد ندارند، با وجود اینکه نوزادان در سال‌های اولیه زندگی خود به سرعت یاد می‌گیرند و تجربیات جدید کسب می‌کنند. این پدیده که به “فراموشی دوران نوزادی” معروف است، باعث شده تا محققان در مورد علت این فراموشی بحث کنند. آیا نوزادان اصلاً نمیتوانند خاطرات بسازند یا این که این خاطرات در طول زمان به فراموشی سپرده میشوند؟
پژوهش‌های جدید به این سوال پاسخ می‌دهند و بر اساس نتایج آن‌ها، ممکن است مغز نوزادان قادر به ذخیره خاطرات باشد، اما با رشد مغز، این خاطرات به مرور زمان به فراموشی سپرده میشوند. این یافته‌ها نه تنها درک ما از نحوه شکل‌گیری حافظه را تغییر می‌دهند، بلکه سرنخ‌هایی برای درک بهتری از نحوه بازیابی حافظه در دوران بزرگسالی نیز فراهم می‌کنند.
مغز نوزادان و فرآیند ذخیره سازی خاطرات
هیپوکامپوس، ساختار کوچکی در مغز به شکل اسب دریایی، نقشی کلیدی در ذخیره‌سازی و بازیابی خاطرات اپیزودیک ایفا می‌کند. این خاطرات شامل تجربیات خاص مانند رویدادها، مکان‌ها و افراد می‌شود. در بزرگسالان، آسیب به هیپوکامپوس می‌تواند به از دست دادن شدید حافظه منجر شود و یادآوری تجربیات شخصی را دشوار سازد. برای سال‌ها، دانشمندان در مورد اینکه آیا هیپوکامپوس نوزادان به اندازه کافی توسعه یافته است تا خاطرات اپیزودیک را ذخیره کند، بحث داشته‌اند.
یکی از نظریات قدیمی بیان می‌کند که هیپوکامپوس نوزادان به اندازه کافی بالغ نیست تا این نوع خاطرات را رمزگذاری کند. این نظر مبتنی بر این است که مدارهای حافظه مغز نوزادان، که به مسیر سه‌گانه معروف هستند، در دوران اولیه زندگی هنوز در حال توسعه هستند.
تصاویر مغزی نوزادان و رمزگذاری خاطرات
در یک مطالعه جدید که در نشریه “Science” منتشر شده است، محققان با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی (fMRI) فعالیت مغزی نوزادان بین چهار تا ۲۵ ماهگی را هنگام مشاهده تصاویر صورت‌ها، اشیاء و صحنه‌ها بررسی کردند. این تحقیقات نشان داد که نوزادان حتی در سنین پایین قادرند برخی تصاویر را پس از مدت‌ها به خاطر بیاورند. محققان با تجزیه و تحلیل مدت زمانی که نوزادان به تصاویر آشنا نگاه می‌کردند، متوجه شدند که هیپوکامپوس نوزادان در هنگام مشاهده تصاویر آشنا فعال‌تر بود و این نشان‌دهنده ذخیره‌سازی خاطرات بود.
نتایج این تحقیق نشان داد که هیپوکامپوس نوزادان می‌تواند حتی در ۱۲ ماهگی خاطرات اپیزودیک را ذخیره کند. این یافته به این معناست که نوزادان ممکن است از همان نواحی از هیپوکامپوس برای ذخیره‌سازی خاطرات استفاده کنند که بزرگسالان از آن‌ها استفاده می‌کنند. به‌ویژه، فعالیت در هیپوکامپوس خلفی، که ناحیه‌ای از مغز است که در حافظه اپیزودیک بزرگسالان نیز نقشی اساسی دارد، با رمزگذاری خاطرات مرتبط بود.
چرا خاطرات اولیه نوزادی از دست میروند؟
با وجود اینکه نوزادان می‌توانند خاطرات خود را ذخیره کنند، چرا اکثر افراد نمیتوانند دوران نوزادی خود را به یاد آورند؟ محققان دلایلی مختلفی برای این فراموشی مطرح کرده‌اند. یکی از دلایل این است که خاطرات اولیه ممکن است هرگز به حافظه بلندمدت منتقل نشوند و قبل از تثبیت، از بین بروند. دلیل دیگر این است که خاطرات به طور بالقوه در مغز باقی می‌مانند، اما با رشد مغز، دسترسی به آن‌ها به دلیل تغییرات ساختاری و توسعه‌ای مغز مشکل می‌شود.
مطالعات روی جوندگان نیز به سرنخ‌های جالبی اشاره دارند. این مطالعات نشان داده‌اند که خاطرات نوزادی ممکن است آثار سلولی دائمی در هیپوکامپوس باقی بگذارند، حتی زمانی که حیوانات فراموش کرده‌اند. در برخی موارد، تحریک خاص این آثار می‌تواند به بازیابی این خاطرات منجر شود.
چالش های بازیابی خاطرات اولیه نوزادی
یکی از دلایلی که بازیابی خاطرات نوزادی دشوار می‌شود، رشد سریع نورون‌ها در مغز نوزادان است. این رشد نورون‌ها می‌تواند باعث اختلال در مدارهای حافظه شود و مانع بازیابی خاطرات اولیه گردد. بنابراین، به‌نظر می‌رسد که خاطرات نوزادی در مغز باقی می‌مانند، اما به دلیل ادغام نورون‌های جدید در ساختار هیپوکامپوس، دسترسی به این خاطرات بسیار سخت می‌شود.
تیم تحقیقاتی دانشگاه ییل اکنون در حال بررسی این موضوع هستند که آیا نوزادان و کودکان نوپا می‌توانند خاطرات خود را به یاد بیاورند یا خیر. نتایج اولیه این تحقیقات نشان می‌دهند که برخی از این خاطرات ممکن است تا اوایل دوران کودکی باقی بمانند و سپس از دسترس خارج شوند.
آینده تحقیقات حافظه و تأثیرات آن
یافته‌های اخیر در این زمینه ممکن است درک ما از حافظه و فراموشی دوران نوزادی را به طرز قابل توجهی تغییر دهند. این تحقیقات می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر درک ما از اختلالات حافظه، رشد کودکان و حتی روش‌های بهبود حافظه در بزرگسالی داشته باشد. پژوهش‌های آینده می‌توانند به شناسایی عواملی کمک کنند که بر حافظه بلندمدت تأثیر می‌گذارند و ممکن است روش‌هایی برای بازیابی خاطرات از دوران کودکی پیشنهاد دهند.
این مطالعه همچنین این سوال را مطرح می‌کند که آیا خاطرات فراموش‌شده دوران نوزادی هنوز در مغز وجود دارند؟ در حالی که بازیابی این خاطرات هنوز چالش‌برانگیز است، تحقیقات در حال انجام ممکن است روزی نشان دهند که آیا این خاطرات از بین رفته‌اند یا فقط پنهان مانده‌اند و ممکن است در آینده قابل بازیابی باشند.
نتیجه گیری
این پژوهش‌ها نه تنها می‌توانند درک ما از حافظه نوزادی و فراموشی دوران کودکی را عمیق‌تر کنند، بلکه ممکن است سرنخ‌هایی برای بهبود روش‌های درمانی اختلالات حافظه در بزرگسالان نیز ارائه دهند. در حالی که هنوز بسیاری از جنبه‌های این پدیده نیاز به بررسی‌های بیشتر دارند، نتایج این مطالعات می‌توانند به پیشبرد علم حافظه کمک کنند و به سوالات قدیمی درباره اینکه چرا نمی‌توانیم دوران نوزادی خود را به یاد آوریم، پاسخ دهند.
