بهترین دکتر پیوند مغز استخوان در ایران کیست؟
- شناسه خبر: 22083
- تاریخ و زمان ارسال: ۱۸ تیر ۱۴۰۲ ساعت ۱۱:۵۹
- نویسنده: دکتر نیوز
پیوند مغز استخوان روشی موثر و مهم برای درمان بیماری‌هایی مانند لوسمی حاد و لنفوم است. در این عمل، دکتر پیوند مغز استخوان سلول‌های جدید و سالم را جایگزین سلول‌های آسیب‌دیده می‌کند.
در ادامه درباره انواع پیوند مغز استخوان و نتایج آن توضیح می‌دهیم.
مغز استخوان چیست و چه نقشی کاربردی در بدن دارد؟
مغز استخوان به‌دلیل داشتن سلول‌های بنیادی خون‌ساز غیر بالغ، به سلول‌های بنیادی خون‌ساز شناخته می‌شوند. مغز استخوان با فعالیت خود در بدن باعث ایجاد گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها در خون می‌شود.
سلول‌های بنیادی امکان دارد به‌وسیله تقسیم سلولی تکثیر پیدا کنند، همان شکل سلول بنیادی خود را حفظ کنند، تغییر یافته و به انواع سلول خونی بالغ شوند.
عمل پیوند مغز استخوان چیست؟
هنگامی سلول‌های مغز استخوان به‌دلیل عفونت‌های مزمن، شیمی‌درمانی، سرطان‌های آنکولوژیکی و بیماری‌های مادرزادی آسیب دیده یا از بین رفته باشند، دکتر پیوند مغز استخوان سلول‌های سالم و جدید را جایگزین آنها می‌کند و زندگی و سلامتی دوباره به بیمار می‌بخشد.
پزشکان برای درمان بیماری‌های لنفوم، مالتیپل میلوما، سندرم میلو دیسیلاستیک، آنمی آپلاستیک و لوسمی حاد که به شیمی‌درمانی مقاوم هستنند، از عمل پیوند مغز استخوان استفاده می‌کنند.
سرطان‌های آنکولوژیکی مانند مدولابلاستوما، سرطان بیضه، نوروبلاستوما و بیماری‌های مادرزادی مانند سلول داسی‌شکل، تالاسمی، پورفیریاس و اختلال نقص ایمنی شدید که با شیمی‌درمانی بهبود پیدا نمی‌کنند نیز، با عمل پیوند استخوان قابل درمان هستند.
چه زمانی باید عمل پیوند مغز استخوان انجام داد؟
درصورت ابتلا به بعضی از بیماری‌ها و اختلالات، باید عمل پیوند مغز استخوان انجام شود. متخصصان این عمل را با شیوه‌های مختلفی انجام می‌دهند.
بیماران با دریافت مشاوره آنلاین از بهترین دکتر های ایران در دکترتو، می‌توانند از بهترین شیوه پیوند با توجه به شرایط خود، اطلاع پیدا کنند.
درصورت وجود اختلالات و بیماری‌های زیر، دکتر پیوند مغز استخوان انجام این جراحی را تجویز می‌کند:
- نوتروپنی مادرزادی: این اختلال ارثی باعث ابتلا به عفونت مکرر می‌شود.
- شیمی‌درمانی: انجام شیمی‌درمانی باعث تخریب مغز استخوان می‌شود.
- اختلال کم‌خونی آپلاستیک: درصورت بروز این عارضه، مغز استخوان مانع از ساخت سلول‌های خونی جدید می‌شود.
- ابتلا به سرطان: برخی از سرطان‌ها مانند مولتیپل میلوما، لنفوم و لوسمی باعث ایجاد نقصان در عملکرد مغز می‌شوند.
- تالاسمی: این اختلال خونی ارثی باعث می‌شود تعداد گلبول‌های قرمز و هموگلوبین خون از میزان نرمال آن کمتر باشد.
- کم‌خونی: کم‌خونی داسی‌شکل یک اختلال ارثی است که منجر به بدشکل شدن گلبول‌های قرمز خون می‌شود.
انواع روش‌های پیوند مغز استخوان
دکتر پیوند مغز استخوان تهران امکان دارد سلول‌های سالم مورد نیاز برای پیوند را از بدن خود بیمار یا افراد دیگر جمع‌آوری کند. انواع پیوند مغز استخوان عبارت‌اند از:
- پیوند اتولوگ: از این روش پیوند اغلب برای درمان لنفوم و مالتیپل میلوما با استفاده از سلول‌های بنیادی بدن خود بیمار انجام می‌شود.
- پیوند تماما همسان آلوژنیک: در این روش، سلول‌های بنیادی مورد استفاده باید کاملا با بدن بیمار سازگار باشد. به همین دلیل از از سلول‌های بنیادی خواهر با برادر کاملا همسان بیمار استفاده می‌کنند.
- پیوند همسان غیر مرتبط: بیمارانی که خواهر و برادر کاملا همسان ندارند، با استفاده از روش پیوند اهداکننده همسان غیر مرتبط درمان می‌شوند.
در این شیوه، سلول‌های مورد نیاز بیمار را از بانک‌های ملی و بین‌المللی مغز استخوان دریافت می‌کنند.
- پیوند نیمه همسان: درصورتی‌که بیمار خواهر یا برادر کاملا همسان نداشته باشد یا نیاز به پیوند سریع داشته باشد، از این روش نسبتا جدید استفاده می‌شود.
- براساس گفته دکتر پیوند مغز استخوان میزان تاثیر این شیوه بهاندازه روش پیوند همسان غیر مرتبط است.
در این شیوه پیوند، سلول‌های بنیادی مورد نیاز را از خواهر، برادر، پدر، مادر و فرزند بیمار دریافت می‌کنند که دارای شرایط نیمه‌همسان با بیمار است.
پیداکردن اهداکننده‌ای که تشابه ژنتیکی بالایی با بیمار داشته باشد، آسان نیست و گاهی امکان دارد بسیار دشوار باشد و پروسه آن طولانی شود.
عوارض عمل پیوند مغز استخوان
دکتر پیوند مغز استخوان عواملی مانند سن بیمار، وضعیت کلی سلامت فرد، دلیل پیوند و نوع پیوند را در ایجاد عوارض موثر می‌داند.
بیماران پس از پیوند امکان دارد به عوارضی مانند درد، سردرد، حالت تهوع، تب‌ولرز، تنگی نفس و کاهش فشار خون داشته دچار شوند. برخی از این علائم امکان دارد تا پایان عمر فرد باقی بمانند.
به‌طور کلی، عوارض پیوند مغز استخوان خفیف یا بسیار شدید هستند و موارد زیر را شامل می‌شود:
- خونریزی در مغز، ریه‌ها و دیگر اندام‌های بدن
- آسیب‌دیدن اندام‌های حیاتی بدن
- حمله سلول‌های جدید پیوندی به بافت‌های بدن
- ناموفق‌بودن عمل به‌دلیل عدم تولید سلول‌های جدید توسط سلول‌های پیوندی
- ابتلا به کم‌خونی به‌دلیل تولید ناکافی گلبول قرمز
- ابتلا به عفونت
- حالت تهوع، اسهال و استفراغ
- کدرشدن عدسی چشم و ابتلا به آب‌مروارید
- یائسگی زودرس
- ابتلا به موکوزیت که منجر به درد و التهاب در گلو، معده و دهان می‌شود.
نتایج عمل پیوند مغز استخوان چیست؟
پس از جایگزینی سلول‌های سالم با سلول‌های تخریبشده و از بین رفته، بدن می‌تواند پلاکت‌ها، گلبول‌های سفید و گلبول‌های قرمز را به اندازه کافی بسازد و از بیماری‌های کم‌خونی، عفونت و اختلالات خونریزی جلوگیری کند.
موفقیت‌آمیز بودن نتیجه این عمل، در ابتدا به میزان تطابق و یکسانی ژنتیک فرد اهداکننده سلول و دریافت‌کننده وابسته است. پس از انجام عمل، وضعیت بیمار به‌صورت مکرر و منظم توسط پزشکان بررسی می‌شود.
عمدتا ۱۰ الی ۲۸ روز پس از عمل پیوند اولیه، ساختار پیوند کامل شده و نتایج خود را نشان می‌دهد. افزایش گلبول‌های سفید خون اولین نشانه پیوند بوده که تولید سلول‌های جدید را نشان می‌دهد.
رسیدن به بهبودی کامل به عوامل مختلفی بستگی دارد و عموم بیماران پس از گذشت حدود ۳ ماه تا یک سال به‌طور کامل درمان می‌شوند. عوامل زیر در رسیدن بیمار به سلامتی کامل تاثیر دارند:
- محل پیوند
- وضعیت تحت درمان
- شیمی‌درمانی
- تطبیق‌دهنده
- تابش- تشعشع
دکتر پیوند مغز استخوان به بیماران توصیه می‌کند پس از عمل پیوند به‌دلیل ضعیف‌بودن سیستم ایمنی بدن و احتمال ابتلا به عفونت، از حضور در مکان‌های شلوغ پرهیز کنند.
جمع‌بندی
دکتر پیوند مغز استخوان انجام عمل پیوند مغز استخوان را درصورت ابتلا افراد به تالاسمی، مالتیپل میلوما، لنفوم، لوسمی، سندرم میلو دیسیلاستیک و آنمی آپلاستیک تجویز می‌کند.
ابتلا به این بیماری‌ها منجر به آسیب و تخریب پلاکت‌ها، گلبول‌های سفید و گلبول‌های قرمز می‌شود. عمل پیوند مغز استخوان یک جراحی حیاتی است که باعث تولید سلول‌های جدید و سالم می‌شود و بیماران را از مرگ نجات می‌دهد.
عمل پیوند مغز استخوان به ۴ روش اتولوگ، آلوژنیک، پیوند همسان غیر مرتبط و پیوند نیمه همسان انجام می‌شود. بیماران پس از انجام این عمل باید به‌مدت یک سال تحت بررسی و معاینه پزشک متخصص قرار بگیرند.
