سفر فضایی و اثرات منفی بر عضله قلب: چرا باید نگران باشیم؟

مطالعات جدید نشان می‌دهند که سفرهای فضایی برای سلامت قلب مفید نیستند. محققان دریافتند که پس از یک ماه اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی، نمونه‌های بافت قلب مهندسی شده انسانی دچار کاهش قابل توجهی در عملکرد ضربان شدند. این یافته‌ها می‌تواند نگرانی‌های جدی برای فضانوردان، به ویژه در مأموریت‌های طولانی مانند سفر به مریخ، ایجاد کند.

کاهش ضربان قلب و آسیب‌های اکسیداتیو در فضا

در این مطالعه، محققان ۴۸ نمونه از بافت‌های قلبی انسان را که به صورت مهندسی شده تولید شده بودند، مورد بررسی قرار دادند. پس از بازگشت از فضا، مشخص شد که تنها نیمی از این بافت‌ها ضربان داشتند و بسیاری از آنها ضعیف‌تر از نمونه‌های مشابهی بودند که در زمین باقی مانده بودند. علاوه بر این، بررسی‌های ژنتیکی نشان داد که این بافت‌ها دچار التهاب و آسیب اکسیداتیو شده‌اند؛ دو عاملی که به عنوان علائم اولیه بیماری‌های قلبی شناخته می‌شوند.

نگرانی‌های فضانوردان: کاهش عملکرد قلب پس از بازگشت به زمین

دکتر دوین مایر، محقق فوق دکتری در دانشکده پزشکی جان هاپکینز، تأکید می‌کند که نشانگرهای آسیب اکسیداتیو و التهاب به طور مداوم در فضانوردان پس از بازگشت به زمین مشاهده می‌شود. برخی از فضانوردان نیز با مشکلاتی مانند کاهش عملکرد قلب و ضربان قلب نامنظم به زمین بازمی‌گردند. هرچند این مشکلات ممکن است به مرور زمان بهبود یابند، اما وجود آنها در سفرهای طولانی مدت مانند مأموریت‌های به مریخ می‌تواند مخاطرات جدی به همراه داشته باشد.

اهمیت درک اثرات بی‌وزنی بر قلب

با توجه به اینکه مأموریت‌های فضایی طولانی‌مدت، مانند سفر به مریخ، ممکن است تا دو سال به طول بینجامند، درک دقیق اثرات بی‌وزنی بر عملکرد قلب از اهمیت بالایی برخوردار است. این موضوع می‌تواند به پزشکان و محققان کمک کند تا راهکارهایی برای کاهش این آسیب‌ها در فضانوردان پیدا کنند.

جزئیات مأموریت و بررسی‌های علمی

برای انجام این مطالعه، محققان از سلول‌های بنیادی برای ایجاد سلول‌های عضله قلب به نام کاردیومیوسیت استفاده کردند. این بافت‌ها در مأموریت اسپیس ایکس در مارس ۲۰۲۰ به فضا ارسال شدند. فضانورد جسیکا میر مسئول تغییر مواد مغذی مایع اطراف این بافت‌ها و حفظ آنها برای تجزیه و تحلیل‌های بعدی بود.

در ایستگاه فضایی، دانشمندان هر ۳۰ دقیقه یک بار اطلاعاتی درباره قدرت انقباض و الگوی ضربان این سلول‌ها جمع‌آوری کردند. پس از بازگشت نمونه‌ها به زمین، محققان توانستند تغییرات ایجاد شده در بافت‌ها را با نمونه‌هایی که در آزمایشگاه زمینی نگهداری شده بودند، مقایسه کنند.

نتایج: ضعف عضله قلب و اختلال در ضربان

نتایج نشان داد که عضله‌های قلب در فضا ضعیف‌تر شده و ضربان‌های نامنظم ایجاد شده‌اند. فاصله زمانی بین ضربان‌ها تا پنج برابر بیشتر از حالت طبیعی بود، اما پس از بازگشت به زمین، این حالت به تدریج بهبود یافت.

علاوه بر این، محققان مشاهده کردند که بسته‌های پروتئینی در سلول‌های عضله‌ای که به انقباض کمک می‌کنند (سارکومرها)، کوتاه‌تر و بی‌نظم‌تر شدند. این تغییرات به عنوان نشانه‌ای از بیماری قلبی در انسان‌ها شناخته می‌شوند.

آینده تحقیقات: تلاش برای یافتن راه‌حل

در سال ۲۰۲۳، دسته جدیدی از نمونه‌های بافت قلب به ایستگاه فضایی فرستاده شدند تا داروهایی را آزمایش کنند که ممکن است از اثرات مخرب گرانش کم بر قلب جلوگیری کنند. تحقیقات همچنان ادامه دارد و نتایج این مطالعات می‌تواند به بهبود سلامت فضانوردان در مأموریت‌های فضایی آینده کمک کند.

نتیجه‌گیری: این مطالعه تأکید می‌کند که بی‌وزنی در فضا می‌تواند اثرات منفی جدی بر عضله قلب داشته باشد. این یافته‌ها نشان می‌دهند که برای مأموریت‌های طولانی‌مدت فضایی مانند سفر به مریخ، نیاز به تحقیقات و راهکارهای جدی جهت محافظت از سلامت قلب فضانوردان وجود دارد.