بهترین روش های درمان زگیل تناسلی

زگیل تناسلی، مشکلی شایع و قابل درمان می باشد که زندگی بسیاری از افراد را تحت تاثیر قرار داده است. اگر شما هم با این مشکل روبرو هستید، قطعاً به دنبال راهکارهای موثر برای درمان آن می گردید. در این مقاله، قصد داریم به طور کامل به بررسی علل ایجاد، علائم و مهم‌تر از همه، روش‌های درمان زگیل تناسلی بپردازیم.

زگیل تناسلی و علت نمود آن

زگیل تناسلی یک بیماری عفونی شایع و قابل انتقال از راه جنسی است. ویروس پاپیلومای انسانی بعد از تماس مستقیم پوست به پوست آلوده منتقل می شود و کوچک‌ترین خراش یا آسیب‌ پوستی می‌تواند همچون دروازه ورود آن به بدن عمل کند. نواحی دهان، مقعد و دستگاه تناسلی از جمله مکان‌های شایع بروز زگیل‌های ناشی از این ویروس هستند.

ویروس مذکور پس از ورود به سلول، به هسته آن نفوذ کرده و DNA خود را به DNA سلول میزبان منتقل می‌کند. DNA ویروس در هسته سلول تکثیر شده و تعداد زیادی نسخه از خود ایجاد می‌نماید. سلول‌های آلوده شروع به تولید پروتئین‌های ویروسی می‌کنند که برای تکثیر و مونتاژ ویروس‌های جدید ضروری هستند. پروتئین‌های ویروسی باعث اختلال در مکانیسم کنترل رشد سلول و تکثیر سلول‌های آلوده می‌شوند. سلول‌های آلوده شکل غیر طبیعی به خود گرفته و به صورت لایه‌های ضخیمی روی هم قرار می‌گیرند که در نهایت منجر به تشکیل زگیل می‌شود. زگیل‌های تناسلی می‌توانند به شکل‌های مختلفی مانند زگیل‌های کوچک و نرم، زگیل‌های بزرگ و گل‌کلمی، یا زگیل‌های مسطح نمود پیدا کنند.

تاثیرات منفی جسمی زگیل تناسلی

عدم درمان زگیل تناسلی می‌تواند عوارض جسمی متعددی را به همراه داشته باشد که  این عوارض بسته به نوع ویروس HPV، سیستم ایمنی بدن فرد و محل قرارگیری زگیل‌ها، متفاوت است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تاثیرات منفی جسمی زگیل تناسلی می‌پردازیم:

• احساس خارش، سوزش و درد در ناحیه تناسلی، به ویژه در هنگام رابطه جنسی، از شایع‌ترین عوارض زگیل تناسلی است. این ناراحتی‌ها می‌توانند لذت جنسی را کاهش داده و بر روابط زناشویی تاثیر منفی بگذارند.
• زگیل‌های تناسلی به دلیل ساختار ظریف خود، مستعد خونریزی هستند. این خونریزی ممکن است به دنبال تماس جنسی، دستکاری زگیل یا حتی به صورت خود به خودی رخ دهد.
• خراشیدن، دستکاری یا پارگی زگیل‌ها می‌تواند منجر به ایجاد زخم شده و خطر ابتلا به عفونت‌های باکتریایی یا قارچی را افزایش دهد.
• در مردان، زگیل‌های بزرگ در ناحیه مجرای ادرار باعث انسداد و مشکل در ادرار کردن می‌شوند. در زنان نیز، زگیل‌های بزرگ در ناحیه واژن می‌توانند باعث مشکلات در رابطه جنسی و بهداشت فردی شوند.
• در زنان باردار، زگیل‌های تناسلی خطر زایمان زودرس و پارگی‌های زایمان را افزایش می‌دهند و ممکن است مانع از زایمان طبیعی شده و موجب اجباری شدن سزارین شوند.
• برخی از انواع ویروس HPV که باعث ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند، با افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های دهانه رحم، مقعد، آلت تناسلی، حلق و برخی از انواع سرطان‌های سر و گردن مرتبط هستند.
• زگیل‌ها می‌توانند باعث تغییر رنگ، اندازه و بافت پوست در ناحیه تناسلی شوند.

عدم درمان زگیل تناسلی و مشکلات روحی حاصل از آن

عدم درمان زگیل تناسلی، علاوه بر مشکلات جسمی ذکر شده، می‌تواند تاثیرات روانی منفی بر فرد مبتلا بگذارد. شایع‌ترین تاثیرات روانی ناشی از زگیل تناسلی عبارتند از:

• ابتلا به این بیماری می‌تواند باعث احساس شرم، خجالت و کاهش اعتماد به نفس شود. فرد ممکن است خود را فردی آلوده یا ناپاک تلقی کرده و از نظر اجتماعی منزوی شود.
• ترس از انتقال بیماری به دیگران، نگرانی در مورد آینده و احساس انزوا می‌تواند منجر به بروز اضطراب و افسردگی گردد. این اختلالات روانی می‌توانند بر خواب، اشتها و روابط فرد تاثیر بگذارند.
• زگیل تناسلی به روابط عاطفی و جنسی فرد آسیب رسانده و باعث ایجاد تنش و سوءتفاهم می شود. ترس از طرد شدن و عدم توانایی در برقراری روابط نزدیک، از جمله مشکلات رایجی است که افراد مبتلا با آن مواجه هستند.
• در برخی موارد، عدم درمان زگیل تناسلی می‌تواند منجر به بروز اختلالات روانشناختی دیگری مانند اختلال وسواس فکری- عملی (OCD) یا اختلال شخصیت اجتنابی شود.

درمان زگیل تناسلی یا پیشگیری از آن

با وجود پیشرفت‌های چشمگیر در حوزه پزشکی، درمان زگیل تناسلی همچنان یک چالش بزرگ محسوب می‌شود. علت اصلی این چالش، ماهیت این ویروس است. این ویروس پس از ورود به بدن، می‌تواند در برخی سلول‌ها به صورت نهفته باقی بماند و در شرایط مناسب دوباره فعال شود و باعث بروز زگیل‌ گردد. به همین دلیل، حتی پس از درمان زگیل‌ها، امکان بازگشت مجدد آن‌ها وجود دارد.

با توجه به این واقعیت، پیشگیری از زگیل تناسلی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. واکسیناسیون علیه HPV، استفاده صحیح از کاندوم، داشتن یک شریک جنسی ثابت و انجام منظم تست‌های غربالگری، همگی روش‌های اثبات شده‌ای برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری هستند. با این حال، چالش‌هایی بر سر راه اجرای این روش‌ها وجود دارد. دسترسی محدود به واکسن در برخی مناطق، عدم آگاهی کافی افراد در مورد این بیماری، نگرش‌های اجتماعی منفی نسبت به مسائل جنسی و ترس از مراجعه به پزشک، از جمله موانعی هستند که پیش روی پیشگیری از زگیل تناسلی قرار دارند.

مرسوم ترین روش های درمان زگیل تناسلی

1-درمان زگیل تناسلی با دارو

داروهای موضعی که برای درمان زگیل تناسلی استفاده می‌شوند، با مکانیسم‌های مختلفی به از بین بردن این ضایعات کمک می‌کنند. این داروها معمولاً به صورت کرم یا پماد بر روی زگیل‌ها اعمال شده و با تخریب بافت زگیل، آن‌ها را از بین می‌برند. مکانیسم اصلی عملکرد این داروها بر پایه تخریب مستقیم بافت زگیل، تحریک سیستم ایمنی و توقف تکثیر سلولی است.

برخی داروها مانند اسید تری‌کلرواستیک TCA) ) یا پودوفیلین با تخریب مستقیم سلول‌های زگیل عمل می‌کند و باعث می‌شوند که پروتئین‌های سلولی زگیل‌ها از بین بروند و در نتیجه زگیل‌ها خشک شوند و بیفتند. از سوی دیگر، داروهایی مانند ایمی‌کیمود با تحریک سیستم ایمنی بدن به مبارزه با ویروس HPV کمک می‌نماید و زگیل‌ها را از بین می‌برند. برخی دیگر از داروها نیز با توقف تکثیر سلولی در زگیل‌ها مانع از رشد آن‌ها می‌شوند. درمان زگیل تناسلی با دارو می‌تواند با مزایایی همچون هزینه کم، سادگی استفاده ، کاهش درد و خونریزی  و دسترسی آسان همراه باشد اما روند درمان آن زمانبر است و احتمال بازگشت زگیل ها نیز وجود دارد.

2- فریز زگیل تناسلی یا کرایوتراپی

فریز زگیل تناسلی یا کرایوتراپی، یکی از روش‌های درمانی رایج برای از بین بردن زگیل‌های تناسلی است. در این روش با استفاده از نیتروژن مایع و ایجاد سرمای شدید، سلول‌های زگیل مورد حمله قرار می‌گیرند. در واقع نیتروژن مایع با ایجاد کریستال‌های یخ در داخل سلول‌ها باعث تخریب آن‌ها می‌شود. در نتیجه، زگیل به تدریج خشک شده و می‌افتد. برای انجام این روش، ابتدا پزشک ناحیه مورد نظر را تمیز و ضدعفونی می‌کند. سپس، با استفاده از یک ابزار مخصوص، نیتروژن مایع را به طور مستقیم روی زگیل اسپری می‌نماید. در صورت نیاز، این فرایند چندین بار تکرار می‌شود تا اطمینان حاصل گردد که تمام سلول‌های زگیل از بین رفته‌اند.

از مزایای کرایو زگیل تناسلی می‌توان به سرعت و سهولت انجام آن، دقت بالا در هدف قرار دادن زگیل، عوارض جانبی کمتر نسبت به روش‌های جراحی و هزینه مناسب آن اشاره کرد. همچنین، فریز زگیل تناسلی معمولاً نیازی به بیهوشی ندارد و تنها ممکن است از بی‌حسی موضعی برای کاهش درد استفاده شود.

با این وجود، این احتمال وجود دارد که پس از انجام فریز در ناحیه درمان شده قرمزی، تورم و درد خفیف احساس شود که معمولاً طی چند روز بهبود می‌یابد. اگرچه فریز زگیل تناسلی یک روش درمانی موثر و کم‌تهاجمی است، اما برای همه افراد مناسب نیست. افرادی که به سرما حساسیت دارند، افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است یا افرادی که دارای زگیل‌های بسیار بزرگی هستند، ممکن است برای درمان به روش دیگری نیاز داشته باشند.

4- لیزر درمانی

در لیزر درمانی، یکی از مرسوم‌ترین روش‌های درمان زگیل تناسلی، پرتو لیزر با نفوذ به بافت زگیل پیوندهای مولکولی را شکسته و باعث تبخیر سلول‌های آلوده می‌گردد. هنگامی که پرتو لیزر به بافت زگیل تابیده می‌شود، آب موجود در سلول‌های زگیل به بخار تبدیل شده و باعث ایجاد حباب‌های بخار در داخل سلول‌ها می‌گردد. این فرایند تخریب سلول‌ها و بافت زگیل را در پی دارد.

علاوه بر این، حرارت تولید شده توسط لیزر باعث انعقاد عروق خونی کوچک در زگیل شده و از خونریزی جلوگیری می‌کند. برای انجام لیزر درمانی، ابتدا ناحیه مورد نظر با محلول ضدعفونی کننده تمیز می‌شود. سپس، برای کاهش درد، از بی‌حسی موضعی استفاده می‌گردد. در مرحله بعد، پزشک با استفاده از دستگاه لیزر، پرتو لیزر را به طور متمرکز بر روی زگیل می‌تاباند. در صورت وجود زگیل‌های متعدد، این فرایند برای هر زگیل تکرار می‌شود.

یکی از مهمترین مزایای لیزر درمانی، دقت بسیار بالای آن است زیرا می تواند به صورت بسیار دقیق بر روی زگیل متمرکز شده و از آسیب دیدن بافت‌های سالم اطراف جلوگیری کند. همچنین، لیزر درمانی معمولاً در یک جلسه انجام می‌شود و زمان بسیار کمی می‌برد. از دیگر مزایای این روش می‌توان به کاهش خونریزی، درد کمتر، خطر عفونت پایین و احتمال عود کمتر اشاره کرد. با این وجود هزینه این روش بالا است و ممکن است ناحیه لیزر شده دچار عفونت شود.

5- کرایوتراپی

الکتروکوتر با ایجاد حرارت بالا از طریق جریان الکتریکی، به تخریب بافت زگیل و از بین بردن سلول‌های آلوده می‌پردازد. این روش به دلیل سرعت عمل بالا، دقت در درمان و کاهش خونریزی، روشی موثر و محبوب محسوب می‌شود. در این روش، ناحیه آلوده در تماس با یک پروب الکتریکی قرار داده شده و با ایجاد حرارت بالا، زگیل‌ها را از بین می‌برد. از مزایای الکتروکوتر می‌توان به سرعت درمان، کاهش خطر عفونت و امکان انجام آن به صورت سرپایی اشاره کرد. با این حال، مانند هر روش درمانی دیگری، الکتروکوتر نیز ممکن است عوارضی مانند درد، قرمزی و تورم را به همراه داشته باشد که معمولاً موقتی هستند.

هزینه درمان زگیل تناسلی و عوامل موثر بر آن

هزینه تمام شده درمان زگیل تناسلی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می شود.

• روش درمان: هزینه روش‌های درمان زگیل تناسلی تحت تاثیر عواملی مانند پیچیدگی روش، زمان مورد نیاز برای انجام، تعداد جلسات درمانی، مواد مصرفی و تجهیزات مورد نیاز قرار می‌گیرد. روش‌های پیچیده‌تر و پیشرفته‌تر مانند لیزر درمانی، به دلیل استفاده از تجهیزات تخصصی و زمان بیشتر، معمولاً هزینه بالاتری نسبت به روش‌های سنتی‌تر دارند. همچنین، روش‌هایی که به مواد مصرفی خاص مانند نیتروژن مایع در کرایوتراپی نیاز دارند، هزینه مواد مصرفی نیز به هزینه کلی اضافه می‌شود. علاوه بر این، تعداد جلسات درمانی مورد نیاز هزینه نهایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

• تعداد و اندازه زگیل ها: تعداد و اندازه زگیل‌های تناسلی به طور مستقیم بر هزینه درمان تاثیرگذار است. هرچه تعداد زگیل‌ها بیشتر و اندازه آن‌ها بزرگ‌تر باشد، به زمان و مواد مصرفی بیشتری برای درمان نیاز خواهد بود. در نتیجه، هزینه کلی درمان نیز افزایش می‌یابد. زگیل‌های بیشتر به معنای زمان بیشتر برای پزشک برای از بین بردن هر یک از آن‌ها است و زگیل‌های بزرگ‌تر ممکن است به مواد مصرفی بیشتری مانند نیتروژن مایع یا داروهای موضعی نیاز داشته باشند.
• محل قرارگیری زگیل ها: زگیل‌هایی که در نواحی قابل دسترس مانند سطح پوست قرار دارند، معمولاً به هزینه درمان کمتری نیازمند هستند، اما زگیل‌هایی که در نواحی داخلی بدن مانند واژن، مقعد یا مجرای ادرار قرار گرفته اند، به دلیل دسترسی دشوار و نیاز به ابزارهای پزشکی خاص، هزینه بیشتری را در پی دارند. همچنین، پیچیدگی روش درمان مورد نیاز برای هر ناحیه و احتمال بروز عوارض جانبی متفاوت در نواحی مختلف بدن نیز بر هزینه‌ها تاثیرگذار است.

اهمیت انتخاب پزشک بر درمان زگیل تناسلی

انتخاب یک پزشک متخصص و با تجربه برای درمان زگیل تناسلی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این بیماری به دلیل حساسیت ناحیه تناسلی و وجود عوارض احتمالی، نیازمند مراقبت‌های ویژه و درمان دقیق می باشد. در ادامه به برخی از دلایل اهمیت انتخاب پزشک مناسب برای درمان زگیل تناسلی اشاره می‌شود:

• پزشک متخصص با بررسی دقیق علائم و انجام آزمایش‌های لازم، می‌تواند نوع ویروس HPV و شدت بیماری را به درستی تشخیص دهد. این تشخیص دقیق، نقش مهمی در انتخاب روش درمانی مناسب دارد.
• هر بیمار با توجه به شرایط خاص خود، نیازمند روش درمانی متفاوتی است. پزشک متخصص با توجه به نوع زگیل، تعداد آن‌ها، محل قرارگیری و سایر عوامل مرتبط، بهترین روش درمان را انتخاب می‌کند. روش‌های درمانی مختلف، عوارض جانبی متفاوتی دارند. پزشک متخصص با آگاهی از این عوارض و با انتخاب روش درمانی مناسب، می‌تواند خطر بروز عوارض را به حداقل برساند.
• پزشک متخصص در طول درمان، به بیمار مشاوره و به سوالات او پاسخ می‌دهد. همچنین، پزشک بیمار را از نظر روانی حمایت می‌کند تا با این بیماری کنار بیاید. از طرفی پزشک با ارائه آموزش‌های لازم به بیمار، به او کمک می‌نماید تا از عود بیماری پیشگیری کند.