آنچه درباره داروهای لاغری باید بدانید: انواع، تأثیرات و نکات مهم

داروهای لاغری یکی از گزینه‌های پرطرفدار در مسیر کاهش وزن هستند، اما آیا واقعاً این داروها می‌توانند به شما کمک کنند؟ دبیر انجمن پیشگیری و درمان چاقی ایران، محمد هاشمی، در یک گفت‌وگوی اختصاصی با بهداشت نیوز، توضیحاتی جامع و معتبر در خصوص داروهای لاغری و تأثیر آن‌ها بر کاهش وزن ارائه داده است.

این مقاله با هدف آگاه‌سازی شما از انواع داروهای لاغری، مزایا و معایب آن‌ها، و همچنین نکات ضروری که باید هنگام مصرف این داروها بدانید، تنظیم شده است. اطلاعات زیر بر اساس جدیدترین تحقیقات علمی و نظرات کارشناسان معتبر است و به شما کمک می‌کند تا با درک بهتری از داروهای لاغری استفاده کنید.

دسته‌بندی داروهای لاغری و تأثیرات آن‌ها بر سلامت فرد

محمد هاشمی در گفتگو با بهداشت نیوز، داروهای لاغری را به سه دسته تقسیم می‌کند: داروهای موثر و بی‌خطر، داروهای با تأثیر و مجاز، و داروهای غیرمجاز و خطرناک. در ادامه به بررسی هر کدام از این دسته‌ها می‌پردازیم.

1. داروهای گیاهی و مکمل‌ها: کم‌اثر و غیرمجاز

این دسته از داروها معمولاً به عنوان مکمل‌های گیاهی یا طبیعی شناخته می‌شوند که بدون نسخه پزشک در داروخانه‌ها در دسترس هستند. بسیاری از این محصولات با ادعاهای کاهش وزن به بازار عرضه می‌شوند، اما تأثیر آن‌ها بسیار محدود است.
به گفته هاشمی، این داروها تأثیرات قابل توجهی در کاهش وزن ندارند و نمی‌توانند به‌تنهایی به کاهش وزن فرد کمک کنند. در حالی که ممکن است در برخی شرایط به کاهش وزن جزئی کمک کنند، مصرف این داروها اغلب به دلیل هزینه بالا و کم‌اثر بودن، برای بسیاری از افراد مقرون به صرفه نیست.

نکته: این داروها نمی‌توانند جایگزین تغییرات اساسی در شیوه زندگی و الگوی تغذیه فرد شوند. بهبود رژیم غذایی و فعالیت بدنی همچنان مهم‌ترین عوامل در کاهش وزن سالم و ماندگار هستند.

2. داروهای مجاز با تأثیرات معقول

این دسته شامل داروهایی است که توسط مراکز معتبر علمی و آکادمیک تأیید شده‌اند و تأثیراتی قابل توجه در کاهش وزن دارند. این داروها معمولاً به‌صورت تجویزی از سوی پزشک ارائه می‌شوند و به‌طور معمول بر کاهش اشتها تأثیر می‌گذارند.
هاشمی توضیح می‌دهد که این داروها معمولاً در مواردی تجویز می‌شوند که فرد نتوانسته است از طریق رژیم غذایی و ورزش وزن خود را کاهش دهد. با این حال، مصرف این داروها باید تحت نظر پزشک و با رعایت دقت‌های ویژه انجام شود. به خصوص در زمینه کاهش اشتها، باید به این نکته توجه کرد که کاهش اشتها به‌تنهایی نمی‌تواند برای کاهش وزن پایدار کافی باشد. کم‌خوری بدون توجه به تغذیه صحیح می‌تواند به سوءتغذیه و مشکلات متابولیکی منجر شود.

نکته: کاهش اشتها نباید به‌عنوان یک راه‌حل نهایی برای کاهش وزن در نظر گرفته شود. این داروها باید در کنار تغییرات سبک زندگی و تحت نظارت پزشک مصرف شوند.

3. داروهای غیرمجاز و خطرناک

این دسته شامل داروهایی است که معمولاً به‌صورت غیرقانونی از طریق اینترنت، شبکه‌های ماهواره‌ای، یا عطاری‌ها به فروش می‌رسند. این داروها ممکن است حاوی ترکیبات خطرناکی نظیر مواد مخدر یا هورمون‌ها باشند که به سلامت فرد آسیب می‌زنند و عوارضی جبران‌ناپذیر به همراه دارند.
به گفته هاشمی، داروهای غیرمجاز اغلب به‌صورت غیرقانونی وارد بازار می‌شوند و هیچ نظارتی بر کیفیت و ترکیبات آن‌ها وجود ندارد. مصرف این داروها می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی مانند اختلالات هورمونی، نارسایی‌های کبدی، و مشکلات روانی شود.

نکته: این داروها ممکن است موقتاً به کاهش وزن کمک کنند، اما خطرات و عوارض بلندمدت آن‌ها بسیار بیشتر از مزایای آن است. توصیه می‌شود هیچ‌گاه از این داروها استفاده نکرده و تنها داروهای تاییدشده و تجویزی را مصرف کنید.

چگونه از داروهای لاغری به‌طور ایمن استفاده کنیم؟

هاشمی در ادامه به نکاتی کلیدی اشاره می‌کند که باید هنگام استفاده از داروهای لاغری مدنظر قرار داد:

• تشخیص پزشک برای مصرف داروها داروهای لاغری باید تنها با تجویز پزشک مصرف شوند. پزشک بر اساس وضعیت سلامتی و نیازهای فرد دارو را انتخاب می‌کند. مصرف دارو به تشخیص فردی و بدون مشورت با پزشک می‌تواند خطرات جدی به همراه داشته باشد.
• عدم تکیه بر دارو به‌تنهایی داروهای لاغری حتی اگر مؤثر باشند، نباید به‌عنوان تنها راه‌حل برای کاهش وزن در نظر گرفته شوند. اصلاح رژیم غذایی و فعالیت بدنی همچنان پایه‌های اصلی کاهش وزن سالم هستند. داروها تنها در صورتی مؤثرند که در کنار رژیم غذایی مناسب و ورزش منظم استفاده شوند.
• اطمینان از اصالت دارو اگر دارویی از منابع غیررسمی تهیه می‌شود، باید از صحت آن اطمینان حاصل کنید. داروهای غیرمجاز می‌توانند مواد مخدر یا ترکیبات خطرناک داشته باشند که عوارض جبران‌ناپذیری بر سلامت شما بگذارند.
• مراقبت از سلامتی در طول مصرف دارو حتی اگر داروهای لاغری مجاز و تأثیرگذار باشند، باید از لحاظ تغذیه و مصرف مواد ضروری بدن (ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها) آگاه باشید تا از سوءتغذیه جلوگیری کنید. کم‌خوری پس از مصرف داروها می‌تواند به سرعت باعث بازگشت وزن شود.

نتیجه‌گیری

داروهای لاغری می‌توانند در کاهش وزن مؤثر باشند، اما مصرف آن‌ها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. هیچ دارویی به‌تنهایی نمی‌تواند به کاهش وزن پایدار و سالم کمک کند. تغییرات اساسی در سبک زندگی، تغذیه صحیح و ورزش منظم همواره بخش‌های مهمی از یک برنامه کاهش وزن موفق هستند. علاوه بر این، باید از داروهای غیرمجاز و خطرناک دوری کنید و همواره از داروهای تأیید شده توسط مراجع علمی معتبر استفاده کنید.