دانشمندان ژل تزریقی نوینی برای درمان پوکی استخوان توسعه دادند
- شناسه خبر: 33623
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۶ اسفند ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۳۰
- نویسنده: میترا راضی
پوکی استخوان یکی از بیماری‌های شایع در میان سالمندان است که باعث کاهش تراکم و استحکام استخوان‌ها می‌شود و خطر شکستگی‌های جدی را افزایش می‌دهد. درمان‌های فعلی شامل داروهای خوراکی و تزریقی است که معمولاً زمان زیادی برای تأثیرگذاری نیاز دارند و ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
با این حال، پژوهشگران موفق به توسعه یک هیدروژل تزریقی جدید شده‌اند که می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی روند بهبود تراکم استخوان را تسریع کند. این روش نه‌تنها تأثیر سریعی دارد، بلکه می‌تواند جایگزین مؤثرتری برای داروهای رایج درمان پوکی استخوان باشد.
افزایش سریع تراکم استخوان با هیدروژل تزریقی
دانشمندان دانشگاه اکول پلی‌تکنیک فدرال لوزان (EPFL) سوئیس نوعی هیدروژل نوین طراحی کرده‌اند که در آزمایش‌های اولیه، در مدت دو تا چهار هفته، تراکم استخوان را تا ۴.۸ برابر افزایش داده است. این در حالی است که بسیاری از داروهای رایج برای درمان پوکی استخوان، ماه‌ها یا حتی سال‌ها زمان نیاز دارند تا تأثیر قابل‌توجهی داشته باشند.
این فناوری می‌تواند به‌ویژه برای افرادی که در معرض خطر شکستگی‌های استخوانی هستند، مانند سالمندان و بیماران مبتلا به پوکی استخوان شدید، بسیار مفید باشد. محققان بر این باورند که این روش جدید می‌تواند جایگزین مناسبی برای درمان‌های پرهزینه و زمان‌بر فعلی باشد.
مکانیسم اثر هیدروژل بر تراکم استخوان
پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که تعادل بین دو نوع سلول استخوانی، یعنی استئوبلاست‌ها (سلول‌های سازنده استخوان) و استئوکلاست‌ها (سلول‌های تخریب‌کننده استخوان) به هم بخورد. در این شرایط، فعالیت استئوکلاست‌ها افزایش می‌یابد و باعث تخریب سریع‌تر استخوان نسبت به بازسازی آن می‌شود.
روش‌های متداول درمان این بیماری شامل داروهایی است که یا سرعت تخریب استخوان را کاهش می‌دهند یا تولید استخوان جدید را تقویت می‌کنند. اما این داروها معمولاً زمان زیادی برای تأثیرگذاری نیاز دارند و در برخی موارد، عوارض جانبی قابل‌توجهی ایجاد می‌کنند.
هیدروژل جدید این مشکل را با یک ترکیب پیشرفته شامل دو ماده کلیدی حل کرده است:
- اسید هیالورونیک: یک ترکیب طبیعی که در بافت‌های بدن وجود دارد و به بازسازی سلولی و حفظ رطوبت بافت استخوانی کمک می‌کند.
- نانوذرات هیدروکسی‌آپاتیت: ماده‌ای که به‌طور طبیعی در ساختار استخوان وجود دارد و نقش مهمی در تقویت استخوان و افزایش تراکم آن دارد.
این ترکیب باعث می‌شود که هیدروژل پس از تزریق، به‌سرعت در بافت استخوانی نفوذ کند و سلول‌های سازنده استخوان را برای تولید استخوان جدید تحریک نماید.
نتایج آزمایش های پیش بالینی و امکان درمان ترکیبی
محققان این هیدروژل را روی موش‌های مبتلا به تحلیل استخوان آزمایش کرده‌اند و نتایج نشان داده است که:
- تنها دو تا چهار هفته پس از تزریق، تراکم استخوان در ناحیه آسیب‌دیده بین دو تا سه برابر افزایش یافته است.
- در گروهی از موش‌ها که علاوه بر هیدروژل، داروهای متداول و هورمون‌های تقویت‌کننده استخوان نیز دریافت کردند، افزایش تراکم استخوان تا ۴.۸ برابر مشاهده شد.
- این یافته‌ها نشان می‌دهند که ترکیب این ژل با سایر روش‌های درمانی می‌تواند روند بهبود را به‌شدت تسریع کند و میزان موفقیت درمان را افزایش دهد.
این نتایج امیدوارکننده، محققان را به بررسی کاربرد این روش در انسان‌ها سوق داده است.
مزایای بالقوه هیدروژل تزریقی برای بیماران
در مقایسه با روش‌های درمانی فعلی، این هیدروژل می‌تواند چندین مزیت کلیدی برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان داشته باشد:
- اثرگذاری سریع: برخلاف داروهای رایج که ماه‌ها زمان می‌برند، این ژل در کمتر از یک ماه می‌تواند تأثیر بگذارد.
- حداقل عوارض جانبی: به دلیل ترکیبات زیست‌سازگار، این روش می‌تواند کمترین عوارض جانبی را نسبت به داروهای خوراکی داشته باشد.
- جایگزینی برای روش‌های تزریقی دردناک: برخی از داروهای فعلی نیاز به تزریق‌های مکرر دارند، اما این ژل ممکن است با یک یا چند تزریق، تأثیر بلندمدتی داشته باشد.
- افزایش کیفیت زندگی بیماران: کاهش ریسک شکستگی‌های استخوانی می‌تواند به استقلال بیشتر افراد مسن و کاهش هزینه‌های درمانی منجر شود.
گام های بعدی و آینده تحقیقات
محققان در حال حاضر منتظر دریافت تأییدیه‌های قانونی هستند تا بتوانند آزمایش‌های انسانی را آغاز کنند. در صورت موفقیت این آزمایش‌ها، این روش می‌تواند به‌عنوان یک درمان انقلابی برای پوکی استخوان در سراسر جهان معرفی شود.
اگر این فناوری تأیید شود، می‌تواند به جلوگیری از شکستگی‌های خطرناک، کاهش هزینه‌های درمانی و بهبود کیفیت زندگی میلیون‌ها نفر در سراسر جهان کمک کند. همچنین، ترکیب این ژل با داروهای دیگر می‌تواند روش‌های درمانی مؤثرتری را در اختیار پزشکان قرار دهد.
جمع بندی و نتیجه گیری
پوکی استخوان یک بیماری مزمن است که می‌تواند زندگی روزمره بسیاری از افراد، به‌ویژه سالمندان را تحت تأثیر قرار دهد. روش‌های درمانی موجود اگرچه مؤثر هستند، اما زمان زیادی برای تأثیرگذاری نیاز دارند و ممکن است با عوارض جانبی همراه باشند.
هیدروژل تزریقی جدیدی که توسط دانشمندان سوئیسی توسعه داده شده است، می‌تواند یک تحول بزرگ در درمان پوکی استخوان ایجاد کند. این روش با افزایش سریع تراکم استخوان در مدت کوتاه، کاهش عوارض جانبی و امکان ترکیب با سایر درمان‌ها، امیدهای تازه‌ای را برای بیماران به ارمغان آورده است.
در صورت تأیید نهایی، این فناوری می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین سریع‌تر، ایمن‌تر و مؤثرتر برای روش‌های درمانی فعلی معرفی شود و گامی بزرگ در جهت درمان و پیشگیری از پوکی استخوان باشد.
نتایج این پژوهش در مجله Bone منتشر شده است.
