تأثیر بلاگرهای تخصصی در فضای مجازی و تهدیدات آن برای جامعه

فضای مجازی این روزها به بستری پر از افرادی تبدیل شده که خود را متخصص و صاحب‌نظر در حوزه‌های مختلف معرفی می‌کنند. این افراد در ویدئوهای کوتاه و پست‌های خود نسخه‌های درمانی یا مشاوره‌ای به مخاطبان ارائه می‌دهند. اگرچه این اطلاعات ممکن است در ابتدا مفید به‌نظر برسد، اما در بلندمدت غالباً این بلاگرها با هدف جذب بیشتر فالوور و کسب درآمد، تخصص را فدای تجارت می‌کنند و این موضوع می‌تواند مشکلات جدی برای جامعه به‌وجود آورد.

ظهور بلاگرهای تخصصی و افزایش اثرات منفی در جامعه

بلاگرهای متخصص در فضای مجازی به‌سرعت جایگاه ویژه‌ای به‌دست آورده‌اند. این افراد با استفاده از پلتفرم‌های اجتماعی، مانند اینستاگرام و یوتیوب، به سرعت شهرت پیدا کرده و در زمینه‌های مختلفی نظیر پزشکی، روانشناسی، حقوق و حتی مادرانه‌داری توصیه‌های خود را به اشتراک می‌گذارند. در نگاه اول، چنین توصیه‌هایی ممکن است به‌نظر مفید برسند، اما واقعیت این است که بسیاری از این افراد فاقد صلاحیت کافی برای ارائه مشاوره تخصصی هستند و حتی برخی از آن‌ها در زمینه‌هایی فعالیت می‌کنند که هیچ‌گونه آموزشی در آن حوزه ندیده‌اند. در این میان، افراد زیادی تحت‌تأثیر این بلاگرها قرار گرفته و تصمیمات غلطی می‌گیرند که عواقب آن برای سلامت جسمی و روانی‌شان می‌تواند سنگین باشد.

اثرات منفی عدم نظارت بر فعالیت بلاگرهای تخصصی

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در مواجهه با بلاگرهای تخصصی، نبود نظارت بر فعالیت‌های آنان است. به عنوان مثال، یکی از مادران تصمیم می‌گیرد برای تزریق واکسن فرزندش به پزشکی مراجعه کند که از طریق شبکه‌های اجتماعی شناخته شده است. اما پس از تزریق واکسن، فرزندش دچار عفونت و التهاب می‌شود و مادر از انتخاب خود پشیمان می‌شود. این نمونه تنها یکی از بسیاری از داستان‌هایی است که در آن افراد به دلیل عدم آگاهی از صلاحیت متخصصین واقعی و اعتماد به بلاگرهای غیرمتخصص، آسیب دیده‌اند. در نتیجه، اعتماد به چنین افراد می‌تواند موجب افزایش بی‌اعتمادی نسبت به متخصصان واقعی و متخصصین حوزه‌های مختلف شود.

تبلیغات و تجاری‌ سازی توصیه‌ های تخصصی

در دنیای امروز، فضای مجازی نه تنها برای آموزش و ارتقاء سطح آگاهی عمومی استفاده می‌شود بلکه به یک بستر تجاری نیز تبدیل شده است. بسیاری از بلاگرها، حتی اگر در یک زمینه خاص تخصص داشته باشند، برای جلب توجه بیشتر و کسب درآمد، شروع به تولید محتواهایی می‌کنند که نه تنها علمی نیستند، بلکه حتی خطرات احتمالی را نیز در بر دارند. مثلاً یک داروساز که مکمل‌های ورزشی را به فالوورهای خود می‌فروشد، یا یک روانشناس که تحلیل‌هایی سطحی از رفتارهای مردم ارائه می‌دهد، می‌توانند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت جامعه داشته باشند. در این میان، گروهی از مخاطبان که سواد رسانه‌ای پایینی دارند، به‌راحتی تحت‌تأثیر این افراد قرار می‌گیرند و تصمیمات غلطی می‌گیرند.

پیامدهای اجتماعی و سیاسی جریان‌ سازی بلاگرها

با توجه به تأثیر گسترده‌ای که بلاگرهای تخصصی بر جامعه می‌گذارند، می‌توانند به راحتی نظرات و گرایشات عمومی را تغییر دهند. علیرضا چابکرو، استاد دانشگاه و پژوهشگر فضای مجازی، به این موضوع اشاره کرده و می‌گوید که زمانی که تعداد دنبال‌کنندگان یک بلاگر افزایش می‌یابد، او به‌طور غیرمستقیم می‌تواند بر افکار عمومی تأثیرگذار باشد. این تأثیرگذاری ممکن است حتی به تغییرات سیاسی و اجتماعی منجر شود. به‌عنوان مثال، اگر یک بلاگر حقوقی به مخالفت با یک قانون خاص بپردازد، ممکن است جمعیتی از دنبال‌کنندگانش تحت‌تأثیر قرار گرفته و علیه آن قانون تبلیغ کنند. این موضوع می‌تواند به‌طور جدی بر تصمیمات قانونی و اجرایی تأثیر بگذارد و نه تنها منافع شخصی آن بلاگر، بلکه منافع عمومی جامعه را تحت‌الشعاع قرار دهد.

ضرورت نظارت و سازماندهی بلاگرها

فضای مجازی در حال حاضر بدون هیچ‌گونه نظارت کافی در حال گسترش است و این وضعیت می‌تواند پیامدهای منفی زیادی به همراه داشته باشد. برای مقابله با این آشفته‌بازار، راه‌حل اساسی می‌تواند سازماندهی بلاگرهای تخصصی باشد. به‌عنوان مثال، همان‌طور که معلمان و پزشکان تحت نظارت نهادهای مربوطه قرار دارند، بلاگرهای تخصصی نیز باید توسط یک سازمان یا نهاد نظارتی تأیید شوند تا بتوانند با رعایت استانداردهای علمی و اخلاقی به تولید محتوا بپردازند. این نظارت می‌تواند به‌گونه‌ای باشد که افراد تحت‌عنوان “معلم‌بلاگر” یا “پزشک‌بلاگر” فقط زمانی مجاز به ارائه مشاوره‌های تخصصی شوند که از صلاحیت کافی برخوردار باشند.

نتیجه‌ گیری

فضای مجازی می‌تواند هم فرصت‌هایی برای ارتقاء دانش عمومی فراهم کند و هم تهدیدهایی برای سلامت و امنیت جامعه ایجاد نماید. بلاگرهای تخصصی با فعالیت‌های خود می‌توانند تأثیرات زیادی بر نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی داشته باشند. از این‌رو، ضروری است که برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از این فعالیت‌ها، نظارت‌های دقیق و مؤثری بر عملکرد این افراد صورت گیرد. چنین نظارتی می‌تواند به‌طور مستقیم در جهت حفظ سلامت روانی و جسمانی افراد و ارتقاء آگاهی‌های علمی جامعه کمک کند.