استرس و اضطراب عامل افزایش اختلال تیک است
- شناسه خبر: 28586
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۷ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۰:۳۱
- نویسنده: دکتر نیوز
تاکنون تحقیقات متعددی در این زمینه انجام شده است ولی هنوز هیچ تحقیق مطمئنی نشان نداده که استرس و اضطراب عامل افزایش اختلال تیک باشند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که استرس و اضطراب ممکن است عوامل موثر در تشدید علایم اختلال تیک باشند، اما هنوز به دلایل دقیق آن پی برده نشده است. به همین دلیل برای تایید یا رد این ادعا نیاز به تحقیقات بیشتر و دقیقتری است.
اما فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه اختلال تیک همان انقباض و حرکت سریع و نیمه ارادی تا غیر ارادی گروهی از عضلات است، گفت: فاکتورهایی مانند استرس و اضطراب علایم تیک را تشدید میکنند. دکتر امین ماهورام با اشاره به اینکه تیک با نشانههای مختلفی بروز میکند، اظهار کرد: مثلاً برخی گردن خود را تکان میدهند یا شانههای خود را بالا میاندازند و یا اینکه صدای خاصی از خود درمیآورند.
وی تاکید کرد: تیک عمومأ یک اختلال خطرناک در نظر گرفته نمیشود و احتمال زیادی دارد که با گذشت زمان برطرف شود. او در تعریف کلی اختلال تیک، توضیح داد: در واقع به حرکات سریع، تکراری و نیمه ارادی تا غیرارادی ماهیچههای بدن تیک گفته میشود، که در هر سنی ممکن است دیده شود، اما معمولاً در کودکی شروع میشود. شروع تیک میتواند از سن پنج سالگی باشد ضمن اینکه برخی افراد با تیکهای صوتی مواجه هستند؛ برای مثال به طور غیر قابل کنترلی گلوی خود را صاف میکنند.
این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان، افزود: حرکات تیک میتوانند طی خواب شبانه نیز ادامه داشته باشد، همچنین این نشانهها در بازههای زمانی مختلف شدید یا خفیف هستند. او درباره علت تیک در بدن توضیحاتی داد و افزود: علت دقیق تیک هنوز مشخص نیست، با این حال به نظر میرسد که این عارضه به دلیل تغییراتی در مغز که حرکت را کنترل میکنند ایجاد میشود. وی اضافه کرد: ژنتیک نیز در بروز تیک نقش دارد. افرادی که یکی از اعضای خانواده آنها به این اختلال مبتلا هستند، بیشتر در معرض آن قرار دارند.
بیش فعالی یا نقص توجه (ADHD)، اختلال وسواس فکری یا عملی (OCD)، مصرف موادی مانند کوکائین یا آمفتامینها، آسیبهای سر، سکته، عملهای جراحی و برخی عفونتها از جمله موارد اثرگذار در ایجاد تیک است که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد. وی گفت: فاکتورهایی مانند استرس و اضطراب علائم تیک را تشدید میکنند ولی نقش علیتی در بروز تیک ندارند و عامل بوجود آورنده تیک محسوب نمیشوند.
به گفته ماهورام، اختلال تیک گذرا یا موقت بیشتر از یکسال طول نمیکشد و مطالعات گوناگون شیوعی تا حدود ۲۰ درصد در بین کودکان در سالهای ابتدایی مدرسه را برای آن در نظر گرفتهاند. تیک مزمن نیز بیشتر از یکسال طول میکشد.
وی توضیح داد: تیک حرکتی، این اختلال در حرکات فرد دیده میشود، از رایجترین آنها میتوان به پلک زدن، چروک کردن و خاراندن بینی و تکان دادن سر اشاره کرد. در تیکهای صوتی نیز فرد صداهای خاصی مانند زمزمه یا پاک کردن گلو را تولید میکند. این عضو هیئت علمی دانشگاه درباره سایر تیکها نیز توضیحاتی داد و افزود: به طور مثال در تیک ساده یک ناحیه از بدن درگیر است که از رایجترین آنها میتوان به پلک زدن مکرر اشاره کرد. در تیکهای پیچیده چندین قسمت بدن درگیر میشوند و اگر به آنها توجه کنید متوجه الگوی حرکات خواهید شد؛ مثلاً ممکن است فرد بازوی خود را تکان دهد و سپس سر خود را بالا و پایین کند.
وی در پاسخ به این سوال که تشخیص اختلال تیک چگونه است؟ ادامه داد: روانپزشک یا پزشک عمومی با بررسی علامتها میتواند این اختلال را تشخیص دهند. گاهی ممکن است برای رد سایر احتمالات، آزمایش خون و تستهای تصویربرداری نیز پیشنهاد شود. این فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان، افزود: معمولا فاکتورهایی مثل سن شروع اختلال، مدت زمان آن، شدت علائم، نوع اختلال (حرکتی یا صوتی) در تشخیص اختلال تیک مورد توجه است.