سیب زمینی سرخ کرده خطر دیابت نوع دو را تا ۲۷ درصد افزایش می دهد
- شناسه خبر: 34630
- تاریخ و زمان ارسال: ۲۰ مرداد ۱۴۰۴ ساعت ۰۹:۱۰
- نویسنده: میترا راضی
سیب‌زمینی، یکی از مواد غذایی پایه و محبوب در بسیاری از رژیم‌های غذایی سراسر جهان، می‌تواند هم نقش مفید و هم مضر داشته باشد. درک اینکه چگونه روش‌های مختلف پخت این ماده غذایی بر سلامت ما تأثیر می‌گذارند، اهمیت فراوانی دارد. تحقیقات جدید، نشان داده‌اند که مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده با افزایش ریسک بیماری‌های متابولیک مانند دیابت نوع دو ارتباط مستقیم دارد، اما سیب‌زمینی آب‌پز یا پخته این خطر را به دنبال ندارد. در ادامه، جزئیات این یافته‌ها و توصیه‌های کاربردی ارائه می‌شود.
نتایج تحقیقات گسترده درباره سیب زمینی و دیابت
برای درک بهتر رابطه بین مصرف سیب‌زمینی و خطر ابتلا به دیابت، پژوهشگران دانشگاه هاروارد مطالعه‌ای طولانی‌مدت روی بیش از ۲۰۰ هزار بزرگسال سالم انجام دادند. این افراد در بازه‌ای تا ۳۶ سال پیگیری شدند و در طول این مدت بیش از ۲۲ هزار مورد جدید ابتلا به دیابت نوع دو ثبت شد.
نتایج این تحقیق نشان داد که:
- مصرف کلی سیب‌زمینی به صورت محدود، تأثیر چندانی بر افزایش خطر ابتلا به دیابت ندارد.
- اما مصرف منظم سیب‌زمینی سرخ‌کرده، به خصوص پنج بار یا بیشتر در هفته، ریسک ابتلا به دیابت نوع دو را تا ۲۷ درصد افزایش می‌دهد.
- افزایش مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده به ازای هر سه وعده در هفته، خطر دیابت را به میزان ۲۰ درصد بالا می‌برد، ولی این میزان خطر از ۲۷ درصد فراتر نمی‌رود.
- در مقابل، مصرف سیب‌زمینی آب‌پز، پخته یا پوره شده ارتباط معناداری با افزایش خطر دیابت نشان نداد.
این نتایج، اهمیت شیوه آماده‌سازی غذا را در مدیریت سلامت فردی به خوبی نشان می‌دهند.
چرا سیب زمینی سرخ کرده مضر است؟
پژوهشگران تأکید می‌کنند که مشکل اصلی نه خود سیب‌زمینی، بلکه روش پخت آن است. سیب‌زمینی سرخ‌کرده معمولاً در روغن‌های داغ و با افزودن نمک فراوان آماده می‌شود که این شرایط باعث تولید مواد مضر می‌شود:
- چربی‌های ترانس: که با افزایش خطر بیماری‌های قلبی و دیابت ارتباط مستقیم دارند.
- آکریل‌آمید: ماده‌ای شیمیایی که هنگام سرخ کردن در دمای بالا ایجاد می‌شود و می‌تواند باعث بروز مشکلات متابولیک و سرطان شود.
در مقابل، سیب‌زمینی آب‌پز یا پخته، اگرچه شاخص گلایسمی بالایی دارد (یعنی می‌تواند قند خون را سریع افزایش دهد)، اما فاقد این ترکیبات مضر است و بنابراین تأثیر منفی مشابهی روی دیابت ندارد.
نکات مهم برای کاهش خطر دیابت با انتخاب های غذایی بهتر
نتایج این تحقیق می‌تواند راهنمای خوبی برای اصلاح سبک زندگی و تغذیه سالم باشد. والتر ویلت، استاد تغذیه و نویسنده ارشد مطالعه، تأکید می‌کند که:
- محدود کردن مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده یکی از راه‌های مؤثر برای کاهش خطر دیابت نوع دو است.
- انتخاب منابع سالم‌تر کربوهیدرات مانند غلات کامل (جو دوسر، نان سبوس‌دار) می‌تواند تا ۱۹ درصد خطر دیابت را کاهش دهد.
- استفاده از پوست سیب‌زمینی که سرشار از فیبر است به کند شدن جذب قند کمک کرده و کنترل بهتری روی قند خون ایجاد می‌کند.
- سیب‌زمینی‌های غیرسرخ‌کرده، منابع غنی پتاسیم هستند که نقش مهمی در تنظیم فشار خون و سلامت قلب دارند.
به‌طور کلی، انتخاب روش‌های پخت سالم‌تر و جایگزین‌های غذایی مناسب، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر حفظ سلامت و پیشگیری از بیماری‌های مزمن داشته باشد.
نتیجه گیری
مطالعات اخیر روشن کرده‌اند که لزوماً خود سیب‌زمینی مضر نیست، بلکه نحوه آماده‌سازی و میزان مصرف آن است که می‌تواند سلامتی را تحت تأثیر قرار دهد. کاهش مصرف سیب‌زمینی سرخ‌کرده و جایگزینی آن با سیب‌زمینی پخته یا سایر منابع کربوهیدرات سالم، راهی ساده اما مؤثر برای کاهش ریسک دیابت نوع دو است. تغییرات کوچک در سبک زندگی غذایی می‌تواند به شکل چشمگیری سلامت ما را بهبود بخشد و خطر ابتلا به بیماری‌های متابولیک را کاهش دهد.
