بیماری زونا چیست ؟ علائم و درمان قطعی
- شناسه خبر: 974
- تاریخ و زمان ارسال: ۵ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۰۲:۰۲
- نویسنده: دکتر نیوز
بیماری زونا در واقع یک نوع عفونت ویروسی است که ضایعات پوستی مختلف و دردناک و زخم های بسیاری را بر روی پوست ایجاد می‌کند. زونا ممکن است بر روی هر قسمتی از بدن ایجاد شود و درمان های امروزه به بهبود و کاهش درد این بیماری کمک می‌کند. در صورت پیگیری نکردن بیماری زونا عوارض مختلفی برای بیمار ممکن است ایجاد شود.
بيماری زونا بيشترين ميزان شيوع را در بين بزرگ‌سالان دارد. يک واکسن براي افراد بالاتر از ۵۰ سال عرضه‌شده است که می‌تواند از بروز زونا جلوگيری کند. متخصصين پوست استفاده از اين واکسن را برای همه افراد ۵۰ ساله و مسن‌تر توصيه می‌کنند. بیشتر موارد ابتلا به زونا طی دو تا سه هفته بهبود پیدا می‌کنند. در همین حال، به‌ندرت یک نفر دو بار به این بیماری عفونی مبتلا می‌شود. اما گزارش‌ها در کشوری مانند آمریکا که آمارهای دقیقی از بیماری‌ها موجود است، نشان می‌دهد تقریباً از هر ۳ نفر، ۱ نفر در طول زندگی خود به زونا مبتلا می‌شود.
علائم بیماری زونا
- خارش یا حساسیت بسیار شدید
- بخش‌های قرمزرنگ روی پوست فرد
- ضایعات پوستی روی ستون فقرات و سینه و شکم
- ضایعه پوستی روی صورت و گوش‌ها
- تاول به همراه ضایعات پوستی پر از مایع که به‌راحتی می‌ترکند
- در زمان بروز جوش‌ها ممکن است فرد مبتلا، احساس تب یا سردرد داشته باشد.
بیماری زونا در دوران بارداری
درحالی‌که بروز زونا در دوران بارداری غیرمعمول است، اما امکان آن وجود دارد. اگر فرد در دوران بارداری باکسانی که مبتلابه آبله‌مرغان یا عفونت زونا هستند در تماس بوده و واکسینه نشده باشد، ممکن است دچار آبله‌مرغان شود. بسته به اینکه فرد در کدام سه‌ماهه بارداری قرار داشته باشد، ابتلا به آبله‌مرغان می‌تواند منجر به نقایص و عوارضی در نوزاد شود. واکسینه شدن برای آبله‌مرغان قبل از بارداری می‌تواند، قدم مهمی برای فرد باردار باشد.
چه کسی به زونا مبتلا می‌شود؟
بیماری زونا در افرادی بروز می‌کند که درگذشته به بیماری آبله‌مرغان مبتلا شده باشند. درواقع خطر ابتلا به زونا در افرادی که آبله‌مرغان گرفته‌اند، بیشتر است. این افراد:
- سن ۵۰ سال یا بیشتر دارند.
- تحت شرایط استرس شدید هستند.
- از ضعف سیستم ایمنی رنج می‌برند.
- بیماری یا آسیب‌دیدگی خاصی دارند.
هرکسی که قبلاً آبله‌مرغان داشته می‌تواند به زونا نیز مبتلا شود. اگرچه برخی عوامل فرد را بیشتر در معرض خطر بروز زونا قرار می‌دهد. زونا به‌ویژه در افراد مسن شایع است. نیمی از افرادی که به زونا مبتلا می‌شوند ۶۰ سال یا بیشتر دارند. خطر بروز عفونت زونا در افراد مسن با توجه به اینکه دستگاه ایمنی ضعیف‌تری دارند، بیشتر است. علاوه بر این، سالمندانی که عفونت زونا در آن‌ها بروز پیدا می‌کند، به‌احتمال‌زیاد عوارض بیشتری را نسبت به سایر افراد خواهند داشت.
ازجمله ضایعات پوستی بیشتر و عفونت‌های میکروبی که براثر تاول‌های باز به وجود می‌آیند. این دست افراد، همچنین مستعد ابتلا به ذات‌الریه یا سینه‌پهلو و التهاب مغزی نیز هستند. بنابراین مراجعه به‌موقع به پزشک برای این دست بیماران اهمیت ویژه‌ای دارد.
پزشکان توصیه می‌کنند، افرادی که ۵۰ سال یا بیشتر دارند برای پیشگیری از بروز این عفونت ویروسی، واکسن زونا را دریافت کنند. این افراد می‌توانند برای تسکین درد، پارچه‌ی خنکی را روی زخم‌ها و تاول‌های خود بگذارند. همچنین برای جلوگیری از انتقال ویروس واریسلا به دیگران، توصیه می‌شود که فرد مبتلا، تا حد امکان زخم‌ها و ضایعات پوستی خود را بپوشاند.
در همین حال، پزشک می‌تواند در صورت صلاح‌دید، داروهای ضدویروس را برای فرد تجویز کند که باعث کاهش دوره‌ی عفونت و عوارض آن می‌شود. پزشک همچنین می‌تواند در صورت لزوم داروهای ضد درد را نیز برای فرد تجویز کند.
درمان بیماری زونا
متأسفانه هیچ درمانی قطعی برای بیماری زونا وجود ندارد، یعنی فرد باید دوره‌ی عفونت را سپری کند. اما ممکن است برای کاهش علائم و دوره‌ی عفونت، داروهایی برای بیمار تجویز شود که بستگی به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک معالج دارد. زونا معمولاً طی چند هفته بهبود پیدا می‌کند و به‌ندرت دوباره برمی‌گردد یا عود پیدا می‌کند. عموماً توصیه می‌شود در صورت کاسته نشدن از علائم بیماری بعد از ۱۰ روز، فرد به پزشک مراجعه کند.
دو واکسن از سوی سازمان غذا و دارو (FDA) برای پیشگیری از هرپس زوستر مورد تائید قرارگرفته است:
- شینگریکس (Shingrix)
- زوستاواکس (Zostavax)
این واکسن‌ها برای افراد ۵۰ سال به بالا توصیه می‌شود.
مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) واکنش جدیدتر شینگریکس را توصیه می‌کند زیرا دارای اثرگذاری بیش از ۹۰% بوده و دوام آن نسبت به واکسن زوستاواکس بیشتر است. بااینکه احتمال بروز عوارض جانبی ناشی از این واکسن‌ها مانند واکنش‌های آلرژیک وجود دارد، ولی طبق اعلام مرکز کنترل و پیشگیری بیماری هیچ‌گونه مورد مستندی از انتقال ویروس واریسلا-زوستر به افراد واکسینه شده وجود نداشته است. در مورد عوارض جانبی احتمالی واکسن‌های زونا اطلاعات بیشتری کسب کنید.
ویروس زونا که عامل بیماری هرپس زوستر است از طریق هوا منتقل نمی‌شود. اگر فرد مبتلابه زونا در نزدیکی شما سرفه یا عطسه کند، یا از لیوان آب یا ظرف غذای شما استفاده کند، بیماری منتقل نمی‌گردد.
تنها راه انتقال این ویروس این است که با ترشحات خروجی از تاول‌های فرد مبتلابه هرپس زوستر تماس مستقیم داشته باشید. در این صورت شما زونا نخواهید گرفت بلکه اگر قبلاً آبله‌مرغان نگرفته‌اید، ممکن است به آبله‌مرغان مبتلا شوید.
عوارض بیماری زونا
هرچند که هرپس زوستر به‌تنهایی می‌تواند دردناک و آزاردهنده باشد، ولی مهم است نشانه‌های خود را برای عوارض بالقوه آن مورد پایش قرار دهید. این عوارض عبارت‌اند از:
- آسیب به چشم، که می‌تواند در صورت نزدیک بودن بثورات یا تاول‌ها به چشم رخ دهد (قرنیه بسیار حساس است)
- سندرم رامسی هانت، که می‌تواند در صورت تأثیر هرپس زوستر بر اعصاب سر ایجاد شود و اگر درمان نشود ممکن است به فلج جزئی صورت یا از دست دادن شنوایی منجر گردد؛ اگر طی ۷۲ ساعت درمان شود، اکثر بیماران به‌طور کامل بهبودی می‌یابند.
- عفونت‌های باکتریایی پوست، که می‌تواند به‌راحتی در اثر تاول‌های باز ایجادشده و ممکن است شدید باشد
- التهاب مغز یا نخاع، مانند انسفالیت یا مننژیت که جدی و تهدیدکننده است
